De literaire sensatie van twee jaar geleden was Lale Gül. Haar boek leidde tot opschudding, bedreigingen, lovende recensies en veel kritiek, precies wat je van een boek hoopt. Omdat mensen die ik hoog heb zitten het ook prezen, ging ik overstag. Ik kocht het, liet het een tijdje op de plank staan, maar was toch te nieuwsgierig om het lang te laten wachten.
Vooraf was ik bang voor de hype. Was het boek werkelijk zo goed, of was het goed omdat het geschreven was door een jongedame van Turkse komaf, die schreef over dingen die niet van haar verwacht werden. Ik dacht even terug aan de ophef over het eerste boek van Eus. Destijds geprezen als literaire sensatie, gelijk aan Ik Jan Cremer, maar waarvan ik na lezing me afvroeg of het daadwerkelijk zo goed was, of het de tand des tijds zou overleven, of er meer boeken konden volgen, als je je eigen levensverhaal al zo overduidelijk heb verwerkt tot je eerste roman. Eus heef ondertussen bewezen dat hij wel kan schrijven, maar ik heb nog steeds mijn twijfels of er veel romans uit hem gaan komen. Als columnist heb ik hem hoog zitten, als romancier moet hij zich mijns inziens nog bewijzen.
Ook Gül loopt dat risico. Wanneer je als jonge twintiger je eigen coming of age verhaal vertelt, zonder jezelf te censureren, tegen alle regels van je eigen leefwereld in, dan heb je per definitie lef. Maar maakt je dat ook een groot schrijver?
Het duurde even voor ik kon zien wat er nou zo aanstootgevend was aan dit verhaal, maar dat heeft vooral te maken met mijn gebrek aan inlevingsvermogen in een restrictieve cultuur, waar vooral jonge meisjes zich altijd en eeuwig moeten schikken naar de wensen van de familie. Lale deed het anders. Zij liet geen echtgenoot uitzoeken, vond haar eigen vriendje, bleef geen maagd tot het huwelijk, maar deed wel alles stiekem, want gezichtsverlies is erg voor de familie, gevaarlijk voor haarzelf.
En zo was ik in no time door het boek heen. Goed geschreven, voorspelbaar verhaal. Want na alle ophef kun je vooraf uittekenen wat je allemaal te lezen krijgt. De worsteling van de puber die niet binnen de islamitische cultuur wil opgroeien. Wel of geen hoofddoek. Wel of geen bijbaantje. Wel of geen vriendje. Ongetwijfeld hebben duizenden islamitische meisjes deze worsteling de laatste decennia gehad, nadat hun ouders hier kinderen kregen, maar in hun hoofd in een ander land leefden.
Ga een paar decennia terug, of zoek nog wat dorpjes in de biblebelt, en je kunt vergelijkbare verhalen vinden van en door gereformeerde of hervormde jongedames. Ik hoop voor Gül dat het het waard is geweest. Dat de ophef, de doodsbedreigingen, de spoedcursus volwassen worden allemaal opwegen tegen het behaalde succes. Dat ze ooit een prachtig tweede boek gaat schrijven dat minder zal gaan om de ophef, meer om het geschrevene. Ik gun het haar.
Citaat: “De islam is de laatste collectivistische ideologie die zit te spartelen tegen het postmoderne gedoe en dat is prijzenswaardig. Je volledig kunnen ontplooien als vrouw, waar feministen een voorstander van zijn, correspondeert niet met de nood van er voor je kinderen zijn. Dat moet je dan uit handen geven, en daar gaat het mis. Het gaat la mis bij het krijgen van de kinderen, dat gebeurt bij de hoogopgeleide vrouwen net voor of zelfs na hun veertigste, wanneer het fysiek nog op het nippertje mogelijk is.” (p.325)
Nummer: 22-035
Titel: Ik ga leven
Auteur: Lale Gül
Taal: Nederlands
Jaar: 2021
# Pagina’s: 349 (8527)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-90-446-4687-0
Meer:
Scholieren
Tzum
Lale Gül
Hebban
Happy Reviews
Niets is geheel waar, en zelfs dat niet. 