Plaatjes ruilen

Tags

geschiedenis, lifeblog, voetbalplaatjes

Terug naar de lagere school. Panini plaatjes ruilen, omdat dat voetbalboek vol moest. Nutteloze feitjes over obscure voetballers werden ineens relevante informatie. Elke week ging het zakgeld er aan op. Dubbelen werden geruild, eventueel verkocht voor een stuiver. Op die ene klasgenoot na die een dubbeltje vroeg, wilde blijkbaar winst maken op dubbelen.

En eind 2019 zit ik weer in dezelfde flow. Alleen nu krijg je de plaatjes bij de boodschappen bij AH. Plaatjes van vroeger, door Stichting Historisch Goor uitgezocht. Goede actie. Slim ook. Voorheen verdeelden we de boodschappen over 2 of zelfs 3 verschillende supermarkten, nu alles bij AH. En als je al voor 7 of 8 euro in het mandje had, nog even wat extra grijpen (ranja, appelsientje) om toch aan het tientje te komen, zodat er weer vier plaatjes verkregen konden worden.

Ruilen werd noodzakelijk toen ik halverwege het boek was en al wel een hele stapel dubbelen had. Lid worden van de speciale Facebookgroep (of Fasboek zoals ik daar meerdere keren las). Je verkneukelen over de handgeschreven lijstjes die daar stonden. Er achter komen dat er mensen zijn die een soort plaatjesbank hebben opgezet waar iedereen terecht kan voor dubbelen. Geweldig.

Mijn boek is vol. Ik ben er blij mee. Ik hoefde niet meer naar de speciale plaatjesruilmiddag die vooral door ouderen (niet-werkenden) schijnt te worden bezocht. Mijn voorraad ranja zal tot ver in de lente voldoende zijn.

En ik mag niet meer naar AH van mijn dochter. Want bij de Lidl hebben ze aquamini’s (of hoe die dingen ook heten) en die wil zij graag verzamelen..

De opstelling en de elftalfoto

Tags

column, elftalfoto, geschiedenis, GFC, Goal, Goor, voetbal, voetbalfoto

Goal, augustus 2014

Op het afgelopen WK speelde Nederland geregeld in een 5-3-2 opstelling. Al sprak Van Gaal graag over 1-5-3-2, want hij wil graag alle spelers in het systeem meenemen. Meestal als er over systemen gesproken wordt, negeert men de keeper. Daar mag elk team er toch maar een van opstellen, die staat ook altijd op dezelfde plek, dus is het niet nodig hem specifiek te noemen.

Vroeger, en we hebben het dan over bijna honderd jaar geleden, kon je de opstelling ook zien als je de elftalfoto bekeek.

Buiten de snorretjes die een jaar of tien later in Duitsland ook erg populair bleken te zijn (liefst drie keer bij GFC), is ook precies te zien wat de opstelling van ons eerste was. De keeper en zijn twee verdedigers voorop, het middenveld met drie spelers ertussenin en achteraan de vijf aanvallers. De man in pak er naast zal een bestuurslid zijn geweest, een trainer hadden we toen nog niet. Systeem 2-3-5.

Dit systeem was over de hele wereld gebruikelijk in die tijd en is dat vele decennia geweest. Precies gespiegeld aan het systeem dat Van Gaal (en velen met hem) tijdens het afgelopen WK speelde. Vijf aanvallers dus, met een linksbuiten, linksbinnen, spits, rechtsbinnen en rechtsbuiten. De binnenspelers speelden iets naar achteren, zouden tegenwoordig als aanvallende middenvelders worden gezien.

Voor de jaren twintig werd de opstelling ook nog wel eens andersom gezien:

Gewoon de 2-3-5 opstelling, alleen zitten de aanvallers nu op de eerste rij. De linkerarm van de rechtsbuiten is nog net zichtbaar.

 

 

 

 

Ook in 1929 speelde GFC nog zo, het bestuurslid moet achter de achterste rij plaatsnemen.

 

Begin jaren dertig was het al minder duidelijk. Het systeem 2-8 bestond niet, dus hebben de middenvelders geen zin gehad om gebukt er tussen in te staan:

Het was het begin van het einde van een bijzondere traditie. In de loop van de jaren dertig ging men in een of twee rijen staan, de opstelling was niet meer te zien door naar de foto te kijken.

De laatste foto waarop het nog wel ging, is een foto van net na de oorlog. Dit is het begin van het team dat het meest succesvolle team uit de GFC-geschiedenis genoemd kan worden. In 1949 werden ze kampioen in de vierde klasse, drie jaar later in de derde klasse. Tegen Oldenzaal ging het net mis, anders waren we in 1954 bij de start van het betaalde voetbal in Nederland er bij geweest.

Maar ook zij speelden nog steeds 2-3-5:

Misschien een leuk idee om in 2017 de elftalfoto’s ter ere van het 110-jarig jubileum te nemen op de manier van honderd jaar eerder. Dat de tegenstander dan het systeem al kan zien door de website te bezoeken, nemen we dan voor lief.

59 – Bap – Kristallnaach

Tags

Bap, Duitsland, Gerbie's top 212, geschiedenis, Kristalnacht, muziek, Tweede Wereldoorlog

Nummer	59
Artiest	Bap
Titel	Kristalnaach
Jaar	1982
Wikipedia	Kristallnaach
Website	Bap
Tekst	Songtexte

Met mijn twaalf jaar wist ik niet beter dan dat alle Duitsers moffen waren, las ik graag boeken over de Tweede Wereldoorlog en beschouwde ik 1974 (een wedstrijd die ik niet eens mocht zien) als het vervolg van ’40-’45. Kortom, erg open stond ik niet voor een band van net over de grens.

Toch raakte de band de juiste snaar. Die neue Deutsche Welle was nog niet begonnen, maar Bap scoorde een hitje met Kristallnaach. Ik sprak eigenlijk geen Duits, verstond een beetje omdat ik op zaterdag het Duitse voetbal keek met mijn vader. Het Keulse dialect al helemaal niet. Daarbij kende ik wel wat feitjes over die verschrikkelijke oorlog, maar de nuance ging op dat moment nog compleet langs me heen.

Toch moet ik het begrepen hebben. Ik moet beseft hebben dat dit goede Duitsers waren. Dat er überhaupt goede Duitsers bestonden. Dat die Kristalnacht, waar we in Nederland nauwelijks iets van meegekregen hadden, jaren voordat de oorlog voor ons begon, een wezenlijk moment in de geschiedenis was. Een omslagpunt, de tijd waarin velen beseften dat het niet ‘allemaal wel los liep’. Dat uitsluiten slechts het begin was. Dat verschil maken tussen groepen mensen wezenlijk fout was.

Bijna veertig jaar later lijkt dit lied, over een gebeurtenis van meer dan tachtig jaar geleden, actueler dan ooit. Populisten slaan in heel Europa om zich heen. Zijn wij nu in 1932 of in 1937? Wanneer werd uitsluiting weer politiek mogelijk? Waarom zou nu niet meer hetzelfde kunnen gebeuren als destijds?

De tekst aan het eind komt nog steeds hard aan:

Wo man Hymnen auf dem Kamm sogar bläst,
in barbarischer Gier nach Profit,
“Hosianna” und “Kreuzigt ihn!” ruft,
wenn man irgendeinen Vorteil darin sieht,
ist täglich Kristallnacht

Het is nog steeds dagelijks Kristalnacht…

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify en Deezer.

Hard Gras 115 – Jan Luitzen en Wim Zonneveld – Kicksen en wickets

Tags

boeken, boeken 2017, boekrecensie, cricket, geschiedenis, Hard Gras, Jan Luitzen, lezen, voetbal, voetbalboek, Wim Zonneveld

Hard Gras 115 – Jan Luitzen en Wim Zonneveld – Kicksen en wickets

Het boek dat ze in Haarlem vreesden. Een goede en grondige studie naar het eerste georganiseerde voetbal in Nederland. Veelal een verhaal over de gegoede burgerij, jongelui die clubjes oprichten om te sporten. Een boek over cricket, rugby, kostscholen en studenten.

Het is ook geen leesboek. 309 voetnoten, dit is een naslagwerk. Het is ook met aan zekerheid grenzende waarschijnlijk de ontmaskering van de oprichtingsdatum van HFC. Buiten Pim Mulier zelf is er eigenlijk geen bron die bevestigt dat de club daadwerkelijk in 1879 is opgericht. Een halve eeuw verder, bij een jubileumfeest is het pas algemene kennis geworden, het bewijs is te dubieus.

Ondanks dat niet iedereen even blij met de boodschap zal zijn, is het boek wel een pareltje. De verhalen over de cricketclubs en verschillende vormen van ‘football’ is geweldig om er geregeld even bij te pakken. Een mooi bron voor quizvragen.

Blij dat de heren van Hard Gras de schrijvers de kans gaven om dit voor een flink publiek te presenteren. De themanummers van Hard Gras blijven een jaarlijks hoogtepunt.

Citaat: “De captain van Amsterdam, de heer Bicker, en de captain van Haarlem, de heer Mulier, waren door ongesteldheid verhinderd aan den wedstrijd deel te nemen, en traden toen als umpires der beide clubs op; zij wisten zich op zeer verdienstelijke wijze van hunne eerder moeielijke dan aangename taak te kwijten.” (p.114)

Nummer: 17-054
Titel: Hard Gras 115 – Kicksen en wickets
Auteur: Jan Luitzen en Wim Zonneveld
Taal: Nederlands
Jaar: 2017
# Pagina’s: 151 (12920)
Categorie: Voetbal
ISBN: 978-90-263-3882-3

Meer:
112 111 110 109 108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98 97 96 95 94 93 92 91 90 89 88 87 86 85 84 83 82 81 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 69 68 67 66 65 64 63 62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 1

Lia van Bekhoven – Land van de gespleten god

Tags

boeken, boeken 2017, boekrecensie, geschiedenis, Groot-Brittannië, Ierland, lezen, Lia van Bekhoven, Noord Ierland, politiek, Ulster

Lia van Bekhoven – Land van de gespleten god

Er is discussie mogelijk of het land uit de boektitel wel een land is. Noord-Ierland is zonder twijfel gespleten, de titel klopt. Het fascineert me mateloos. In de paar dagen dat ik er ooit was krijg je niet meer dan een indruk, maar zelfs die was indrukwekkend.

Wat ik absoluut niet kan, en wil, begrijpen is dat de interpretatie van hoe je de bijbel moet lezen al tijden voor onrust zorgt. Hoe hele bevolkingsgroepen volledig naast elkaar, maar ook langs elkaar heen, kunnen leven, zonder ooit met elkaar in contact te komen. Hoe Iers of Brits, Protestant of Katholiek, Republikein of Monarchist zo bepalend kan zijn voor je denkbeelden, je leefwereld, je omgeving, je referentiekader.

Lia van Bekhoven schreef een fascinerend boek. Of een serie achtergrondartikelen. Een aantal reportages. Het kan allemaal. Het is dus eigenlijk ook gewoon een geschiedenisboek. Een politiek verhaal. Je zou het zelfs als een reisbundel kunnen beschouwen, want waarom zou je een stedentrip Belfast boeken en geen idee hebben wat je tegenkomt?

En dus krijg je inzicht in het onbegrijpelijke. Leer je de gedachten van beide kanten kennen. Probeer je te begrijpen waarom een Oranjemars elk jaar weer plaatsvindt, ook al weet men vooraf dat het voor onrust zorgt. Lees je over de Ierse geschiedenis en waarom sommigen de IRA maar watjes vinden. Je leert de hoofdrolspelers kennen. Je gaat terug in de tijd naar de hongerstakers, maar leest nu pas dat ze eigenlijk niet zo gemotiveerd waren, maar niet op wilden geven toen ze eenmaal begonnen waren.

Geen makkelijk boek dus, maar tegelijkertijd wel aantrekkelijk geschreven, snel te lezen. Aanrader voor iedereen die meer van dit boeiende stukje Europa wil weten.

Citaat: “Zodra het nieuws bekend werd, liepen mensen hun huizen uit, de straat op. Vrouwen sloegen de deksels van grote, metalen vuilnisbakken tegen de straatstenen. In de jaren zeventig was deze tamtam gebruikt als signaal dat soldaten in aantocht waren. Het was een kwestie van minuten voordat de eerste auto’s in brand stonden en de eerste brandbommen naar pantservoertuigen werden gegooid.

De begrafenis was op donderdag. Het meest indrukwekkende was de stilte. Ruim honderdduizend mensen stonden langs de route die van de kerk St Luke, vlak bij Sands’ huis, naar de begraafplaats Milltown liep.” (p. 162/339)

Nummer: 17-010
Titel: Land van de gespleten god
Auteur: Lia van Bekhoven
Taal: Nederlands
Jaar: 2000
# Pagina’s: 195 (2675)
Categorie: Politiek
ISBN: 978-94-6225-019-2

Meer:
Boekmeter
Goodreads
Trouw

Meer Bekhoven:
Wikipedia
Blog
Site
Twitter

Bill Bryson – One summer America 1927

Tags

1927, Bill Bryson, boeken, boeken 2016, boekrecensie, geschiedenis, lezen, Verenigde Staten

Bill Bryson – One summer America 1927

Geen schrijver kan zo mooi honderden uren deskresearch samenvatten als Bryson, daarvan ben ik overtuigd. Zijn reisboeken waren geweldig, zonder uitzondering, maar wanneer hij een onderwerp kiest, is het ook bijna altijd raak. Dit boek is daar een goed voorbeeld van. De zomer van 1927 wordt gekozen om de ontwikkeling van de Verenigde Staten te laten zien. En wanneer je dan die stapel kranten hebt doorgelezen, dan denk je dat je er bent. Vergeet het, Bryson lukt het om er een boeiend, geschiedkundig en lezenswaardig verhaal van te maken. Doe het hem maar na.

Meer dan 600 bladzijden over een paar maanden nieuws. Hij kiest een aantal hoofdpersonen, die zien we de meeste maanden terugkomen en ondanks dat je als lezer de uitkomst vaak al weet (Charles Lindbergh en Babe Ruth zijn legenden geworden), blijf je geboeid verder lezen.

Natuurlijk is deze zomer niet compleet bij toeval gekozen. Het was de zomer dat de eerste trans-Atlantische vlucht plaatsvond. Het homerunsrecord van Babe Ruth. De zomer dat de barsten in de drooglegging van de VS zichtbaar werden. Dat Al Capone groot werd. En door deze verhalen te vertellen krijg je een geweldig tijdsbeeld. Het is meer dan die zomer, het is een decennium in vijf maanden. Een stuk geschiedenis dat veel verklaart over wat er allemaal daarna gebeurde, zoals de opkomst van de commerciële luchtvaart, de crisis van de jaren dertig en het begin van de carrière van sommige politici.

Bryson schrijft boeiend, weet via honderden bronnen een goed onderbouwd verhaal in elkaar te zetten en geeft liefhebbers nog wat tips om verder te lezen. Alsof deze dikke pil nog niet genoeg is.

Citaat: “Tarzan, as many readers will surely know already, is the story of an aristocratic English infant who is left orphaned in the African jungle and is brought up by apes. Fortunately because he is white and Anglo-Saxon, he is innately brave, strong, decisive and kind, instinctively ethical, and clever enough to solve any problem. He even teaches himself to read – quite a feat considering that he speaks no human language and doesn’t know what a book is when he first sees one. Thank goodness for racial superiority.” (p.510)

Nummer: 16-043
Titel: One summer America 1927
Auteur: Bill Bryson
Taal: Engels US
Jaar: 2013
# Pagina’s: 672 (10173)
Categorie: Geschiedenis
ISBN: 978-0-552-77256-3

Meer:
Goodreads
Wikipedia
NY Times
Telegraph
Guardian

Meer Bryson op gerbie.nl:
The life and times of the Thunderbold Kid
Notes from a big country
A short history of nearly everything
African diary
A walk in the woods
Made in America
Down under
Notes from a small island
The lost continent
At home

De legendarische overwinning in Bernabeu

Tags

Barcelona, Catalonië, geschiedenis, Johan Cruijff, politiek, Real Madrid, Spanje, themaweek, voetbal, voetbalheld

Deze wedstrijd zit al jaren in mijn topografieles. Alles zit er in. Drama, politiek, cultuur, geloof, voetbal, spanning. En dan te bedenken dat Cruijff eigenlijk niet mee zou doen. Danny was uitgeteld in dit weekend, hij wilde bij de geboorte zijn. Via een keizersnee kwam Jordy ter wereld. De beste speler van de wereld op dat moment kon meedoen aan de belangrijkste wedstrijd van het jaar, Real Madrid uit.

Op de tribune zat de dictator, generaal Franco, fan van de koninklijke. Hij beïnvloedde wel eens de competitie. Scheidsrechters waren bang voor hem, de beste spelers werden automatisch naar Madrid gehaald, zijn club moest en zou winnen.

En toen kwam Cruijff. Hij bracht naar Barcelona niet alleen zijn eigen spel, de voetballer Cruijff, maar vooral een nieuwe manier van denken. Durf te winnen. Durf groot te denken. En aan zijn hand won Barcelona met liefst 0-5 in het stadion van de grote concurrent. Ze werden kampioen dat jaar.

Voor vele Catalanen was dit de wedstrijd van hun leven. Het duurde geen twee jaar meer, Franco overleed, het Catalaans, tot dan een verboden taal, mocht weer gesproken worden. De club uit de hoofdstad werd niet meer automatisch kampioen.

De hoogtepunten:

Volledige wedstrijd:

Themaweek 6: Johan Cruijff

Ben Elton – Time and time again

Tags

Ben Elton, boeken, boeken 2016, boekrecensie, Eerste wereldoorlog, geschiedenis, lezen, tijd

Ben Elton – Time and time again

Wanneer je aan een boek van Elton begint, weet je wat je krijgt. Een verhaal met een boodschap. Leuke uitgangssituatie, wel doordacht, onderhuidse humor, dilemma’s, allemaal erg boeiend beschreven en altijd weer met een flinke dosis moraal. Welke situatie hij ook kiest, het boek is een manier voor Elton om commentaar te leveren op de hedendaagse maatschappij, om de geschiedenis te duiden.

In dit geval past hij de geschiedenis zelfs aan. Uitgangspunt van het verhaal is even simpel als briljant. Tijd is onderhevig aan zwaartekracht. Dus tijd is geen rechte lijn, zoals we voor het gemak vaak aannemen. Natuurlijk moet het een genius zijn die dat onderzoekt, die weet wat er precies gebeurd. Die genius kennen we allemaal, niet Einstein, maar een paar eeuwen eerder was het Newton die precies kon berekenen waar en wanneer twee ‘timeloops’ elkaar even raken.

Dat gegeven kennende, is het dus mogelijk om terug te gaan in de tijd. Niet alleen dat, je kunt dus de geschiedenis veranderen. Wat zou jij doen als je de kans had?

Geweldige aanname en meteen een goede breintwister. Elton’s brein zit nog vol met de eerste wereldoorlog, in Nederland een voetnoot in de geschiedenis. Wel begrijpelijk, maar onterecht. Want zonder de eerste, was de tweede er nooit gekomen, zelfs niet als eerste. De meeste historici zijn het daar wel over eens. Volgt dus dat je moet proberen om de eerste te voorkomen en de twee grootste rampen uit de twintigste eeuw worden uit de geschiedenisboeken geveegd.

Hugh Stanton is de man die de wereld gaat redden, te beginnen met Franz Ferdinand in Sarajewo. Maar als dat al lukt, hoe verandert de wereld? Wat zijn de gevolgen? En in zijn geval een vrij existentiële vraag: bestaat hij zelf nog. Want doordat alles anders wordt, zal alles, maar dan ook echt alles niet meer zijn zoals hij weet dat het is gegaan, voordat hij in 2024 leefde voordat hij 110 jaar terug gaat in de tijd.

Zoals wel vaker met boeken van Elton is het plot niet het sterkste deel, daarvoor was het boek al te goed. Maar ook al is het gedeeltelijk voorspelbaar, daarom niet minder logisch. De vraag voor de meeste lezers zal zijn wanneer ze dat zelf inzien. En zo word je in dit boek continu aan het denken gezet, lees je niet alleen een goed verhaal, maar staat de geschiedenis (en dus je eigen normen en waarden, je eigen referentiekader) geheel op de kop. Prachtig.

Citaat: “..and I’ll tell you another thing. There’ll be a female MP within a decade and a female Prime Minister this century? (…) He was about to make her gasp with his confident predictions of women taking their place alongside men in the industrial process, something which, in the previous version of the century, was set to occur within a mere two years, by which time women would be earning sexual equality and the vote with every rivet they hammerred in and every aeroplane they produced. But that would take a war. A massive war. The very war he was bent on preventing.” (p.192)

Nummer: 16-017
Titel: Time and time again
Auteur: Ben Elton
Taal: Engels UK
Jaar: 2014
# Pagina’s: 387 (4248)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-0-593-07356-8

Meer:
Goodreads
Telegraph
The Australian
Wikipedia

Meer Elton op gerbie.nl:
Meltdown
Blind faith
Chart throb
The first casualty
Past mortem
High society
Two Brothers

Harry Walstra – We proberen weer gewoon te doen

Tags

boeken, boeken 2016, Duitse voetballers, Duitsland, geschiedenis, Harry Walstra, lezen, NSB, Tweede Wereldoorlog, voetbal, voetbalboek

Harry Walstra – We proberen weer gewoon te doen

Jarenlang bloggen over boeken levert ook wel eens een voordeeltje op. Zo kreeg ik een digitaal recensie-exemplaar van dit boek in mijn mailbox. Mooi gebaar, zeker ook omdat ik niet altijd automatisch onverdeeld positief ben over wat ik lees, zelfs al kost het me niets, zoals de schrijver bij zijn eerste boek ondervond.

Al heeft Walstra niets te vrezen voor mijn pen (toetsenbord), aangezien ik grote bewondering heb voor zijn arbeidsethos. Hij schrijft niet gewoon een verhaal, hij doet research voor hij schrijft. En dan niet zo maar een oud artikel opduiken, nee grondig, meerdere bronnen, wat interviews en dan pas begint hij aan zijn stuk. Dit boek is een verzameling van verhalen met twee centrale thema’s. Voetbal en de Tweede Wereldoorlog. Daar valt genoeg over te schrijven, genoeg over te vinden, vandaar dit flinke boek.

Het eerste verhaal, over Julius Hirsch, kwam me al snel bekend voor, een eerdere versie stond al in Walstra’s vorige boek dat ik natuurlijk ook las. De meeste verhalen daarna zijn erg boeiend, verhalen over voetballers die ik niet of nauwelijks kende, maar ook over gebeurtenissen voor, tijdens en na de oorlog. Voor velen was de oorlog niet afgelopen na de capitulatie, de gevolgen blijven decennia merkbaar.

Oorlog is erg ingrijpend. Wat is goed, wat is fout? Hoe verandert een vriendelijke voetballer in een kampbeul? Van krijgsgevangen tot voetbalheld. Van voetballer tot landsverrader. Verzetsheld of NSB-er, het zijn allemaal lastige keuzes. Walstra heeft een prachtige collectie voetbalverhalen bijeen gebracht, zonder enige twijfel boeiend om te lezen. Want naast Bert Trautmann, Sepp Herberger en Grejus Van der Meulen, de bekendere namen, is het minstens zo interessant om meer te weten te komen over Rein Boomsma, Gottfried Fuchs, Tull Harder en Rudolf Gramlich.

Groot compliment voor Walstra, dit boek is meer geschiedenisboek dan menig boek dat die titel kreeg.

Citaat: “Zo’n attractief elftal met dergelijk aanvallend voetbal moet haast wel op een enorme populariteit kunnen rekenen. Zou je denken… Waarschijnlijk wel als dit elftal aan de Rothenbaum onder de naam Hamburger SV gevoetbald had, maar nu absoluut niet. Het vreemdelingenlegioen jaagt andere clubs in het harnas en supporters van de tegenpartij haten die soldatenclub met al zijn privileges.” (p.156)

Nummer: 16-013
Titel: We proberen weer gewoon te doen
Auteur: Harry Walstra
Taal: Nederlands
Jaar: 2015
# Pagina’s: 206 (3079)
Categorie: Voetbal
ISBN: 978-94-022-2240-1

Meer:
De aartsrivalen
Vedette aan de zijlijn
WK74finale (site)
We proberen weer gewoon te doen (bestellen!)
De diepgaande middenvelder

Kader Abdolah – Het huis van de moskee

Tags

boeken, boeken 2014, boekrecensie, geschiedenis, Iran, islam, Kader Abdolah, lezen, moskee

Kader Abdolah – Het huis van de moskee

Het is geen lichte lectuur, maar zware kost voor de vakantie. Toch verheugde ik me op een lekker dikke pil in de zomer. Niet zoals velen een literaire thriller op het vliegveld gauw aangeschaft, maar een boek dat al een paar jaar in de kast stond tot het juiste moment. Dat moment was dus afgelopen zomer.

Aga Djan is hoofd van de bazaar, de moskee, het huis waar vele familieleden wonen. De stamboom voorin het boek doet me even terugdenken aan 100 jaar eenzaamheid en inderdaad heb je tijdens het lezen regelmatig een momentje nodig om even te kijken over wie het ook al weer gaat, waar in de familieboom ik moet denken. Het verhaal gaat over zijn familie, die al eeuwen lang in de moskee woont, de hele stad kent hen, iedereen waardeert Aga Djan en andere prominente familieleden.

Daar komt langzaam verandering in, tijdens de jaren zeventig. Iran wordt wat conservatiever, de progressie gaat aan de ene kant door, maar wordt geflankeerd door een enorme golf fundamentalisme. Dat gaat ongetwijfeld botsen. Van een familieroman verandert het boek gaandeweg in een politieke geschiedenis. Waar je wil weten hoe het met de dochter gaat, haar conservatieve man, de laatste jaren van de oma’s en de vele neven en nichten, is het onmogelijk hun leven los te zien van de ontwikkelingen in Teheran, waar de Sjah de macht langzaam maar zeker uit zijn handen ziet glippen, terwijl hij aan de ene kant vecht voor zijn positie, onderwijl aan de andere kant zijn vlucht aan het voorbereiden is.

In Parijs bereidt een ander de omgekeerde weg voor. Gevlucht uit zijn land, keert Ayatollah Khomeini terug om Iran te leiden. Het land zal nooit meer hetzelfde zijn. Voor Aga Djan wordt dat steeds duidelijker. De moskee komt buiten zijn invloed te staan, de bevolking kent hem niet meer of wil hem niet meer kennen en de familie moet zien te overleven in plaats van verder te leven zoals ze al eeuwen deden.

Prachtig is het persoonlijke verweven met de politiek, de geschiedenis. Als jochie kan ik me nog wel herinneren dat de islamitische revolutie in Iran plaatsvond, maar begrijpen was wat anders, daarvoor was ik nog veel te jong. Dit boek helpt me dus bij het duiden van de geschiedenis. Maar doordat het mooi verteld werd, is het ook nog eens een erg boeiend boek om te lezen.

In diverse recensies valt te lezen dat een groot deel van dit boek het autobiografische verhaal van Abdolah is, de Iraanse schrijver die noodgedwongen in het Nederlands schrijft. Namen zijn veranderd, een broer werd een neef, maar in grote lijnen schijnt het wel te kloppen. Dat Abdolah de keuze maakt om zijn verhaal om te schrijven naar een roman, vind ik te prijzen. Veel waargebeurde verhalen (een eigen genre zo langzamerhand) vallen op doordat het een saaie opsomming is geworden, waardoor iemand die sympathie of erkenning verdient, saai overkomt en het effect van het boek averechts is. Abdolah heeft zijn levensverhaal als basis genomen en er een geweldige roman van gemaakt. Compliment.

Citaat: “Ze kwam uit een traditionele familie en haar vader was een verre verwant van Aga Djan. De man was rijk, een edelman die een paar dorpen in de bergen bezat. Maar er was iets mis met zijn gezin, ze waren allemaal gek geworden. Zijn vrouw kreeg psychische problemen toen ze haar eerste kind baarde en ze genas nooit meer. Zijn zoon was zwakzinnig geboren, zijn oudste dochter was niet normaal en Godsi liep als een zwerfster rond in de stad.” (p.151)

Nummer: 14-036
Titel: Het huis van de moskee
Auteur: Kader Abdolah
Taal: Nederlands
Jaar: 2005
# Pagina’s: 413 (7032)
Categorie: Literatuur
ISBN: 978-90-445-1870-2

Meer Abdolah op gerbie.nl:
De kraai
De reis van de lege flessen

Meer over het Huis van de Moskee:
Wikipedia
Scholieren.com
NRC
Trouw

Johan Faber – Wende

Tags

Berlijn, boeken, boeken 2014, boekrecensie, geschiedenis, Johan Faber, lezen, New York

Johan Faber – Wende

Helemaal uit, anderhalve dag. Leuk om te lezen dus, er zat vaart in, het boeide, goed debuut. En toch ging er gaandeweg wat knagen. Wat was het allemaal gezocht, wat zaten er een hoop (bewust slechte?) verwijzingen in het verhaal.

Het begint al met de titel. Wende is de hoofdpersoon. Of eigenlijk een belangrijke bijrol. Leuke meisjesnaam, tot je door hebt dat een van de belangrijkste gebeurtenissen zich afspeelt in Berlijn, tijdens de val van de Muur, 1989. Dan is het gewoon flauw. Net zoals de hoofdpersoon Peter Hemel. Himmel uber Berlin? En dan regelmatig dingen uit de hemel zien vallen. Het wordt voorspelbaar. Hemel blijkt een schrijver die bestsellers verkoopt onder een vrouwennaam. Het ligt er wel heel dik bovenop (lees Suzanne Vermeer). En als ik dan even kritisch ga denken over het verhaal, dan zitten er meerdere onverklaarbare wendingen in. Waarom spioneren zonder dat je weet waarom? Waarom is de keuze voor de kleuterjuf boven de eeuwige liefde zo slecht beschreven? Wie kan me uitleggen waarom de politicus ineens jaren later zoveel interesse toont in een gebeurtenis van jaren ervoor, die door de geschiedenis allang is achterhaald?

Aan het eind moet ik dus toch concluderen dat de vele lovende recensies die ik vond onterecht zijn. Het is een leuk verhaal, de schrijver heeft zeker potentie, maar is er in dit boek in ieder geval niet in geslaagd mij te overtuigen.

Citaat: “Wolf zwaait zijn arm naar achteren en gooit de steen over de Muur, in de richting van de Brandenburger Tor. Het projectiel beschrijft een boog boven de Oost-Berlijnse skyline, boven het span paarden, en verdwijnt dan, maar een inslag blijft uit.” (H3, p325/418)

Nummer: 14-048
Titel: Wende
Auteur: Johan Faber
Taal: Nederlands
Jaar: 2012
# Pagina’s: 320 (10302)
Categorie: Fictie
ISBN: 9789038895178

Meer:
Cultuurbewust
Tzum
Recensieweb
De leesfabriek
Scholieren Boekverslag

Maarten van Rossem – Wie zijn wij?

Tags

boeken, boeken 2014, boekrecensie, geschiedenis, lezen, Maarten van Rossem, politiek

Maarten van Rossem – Wie zijn wij?

Graag kijk ik naar van Rossem op televisie. Hij heeft altijd verstandige opmerkingen, een onderkoeld gevoel voor humor en een geweldig relativeringsvermogen. Daarnaast is hij scherp en toont hij zijn intelligentie. Zijn oudejaarsconferences zijn meestal vrij snel uitverkocht, maar mocht hij in een theater in de buurt komen, dan ging ik hem graag bekijken. Zijn glossy vond ik ook de moeite waard, de keren dat ik ‘m doornam.

Toch is dit pas het eerste boek van hem dat ik las. En met 64 bladzijden kun je het nauwelijks een boek noemen, meer een flink opstel. Wel een mooie filosofische opgave, overduidelijk refererend aan de commissie waarin, toen nog Prinses, Maxima concludeerde dat DE Nederlander niet bestaat. Voor vele Nederlanders bleek dat een schok, zelfs een belediging. Volgens mij was het een open deurtje, maar goed, ik blijk wel vaker niet te begrijpen waar de massa het over heeft.

Van Rossem legt het alsnog even kort uit, het belang van identiteit, nationalisme en de geschiedenis die daar aan vooraf ging. Misschien ook wel leuk voor een aantal populisten om eens te lezen. En daar zit meteen probleem 1: Van Rossem’s profiel zorgt er voor dat juist degenen die dit boekje zouden moeten lezen, het niet doen. Probleem 2, maar dat is meer mijn probleem. Het is wel erg beknopt allemaal. De alinea’s zouden hoofdstukken moeten zijn, hoofdstukken boeken. Er valt zo veel te vertellen, ik weet zeker dat Van Rossem dat ook in zich heeft, maar dit soort boekjes is daar eigenlijk niet zo geschikt voor.

Citaat: “Voor zover er in de late achttiende en de vroege negentiende eeuw een nationaal besef was, leefde dat alleen in die burgerlijke, stedelijke elite. Als alle Nederlanders in 1848 hadden mogen kiezen tussen de prenationale loyaliteitsgevoelens die zij op dat moment koesterden voor dorp, kleine stad en streek, inclusief streekgewoonten en –dialect, en het moderne Nederland dat in de driekwart eeuw tot stand zou komen, zouden zij ongetwijfeld het eerste hebben gekozen.” (p.43/44)

Nummer: 14-022
Titel: Wie zijn wij?
Auteur: Maarten van Rossem
Taal: Nederlands
Jaar: 2011
# Pagina’s: 64 (3599)
Categorie: Essay
ISBN: 978-90-468-1249-5

Meer:
website
Wikipedia
Geschiedenis.nl
Leestafel

Peter van Straaten – Vader & Zoon leveren in

Tags

boeken, boeken 2014, boekrecensie, geschiedenis, lezen, Peter van Straaten, politiek, Vader & Zoon

Peter van Straaten – Vader & Zoon leveren in

Heerlijk zo’n kringloopwinkel waar alle boeken netjes op alfabet staat, maar niemand een idee heeft of het goede of slechte boeken zijn. Boeken waar elke antiquair de deur voor dichthoudt, kosten twee euro omdat ze er nog goed uitzien, terwijl pareltjes voor 60 cent mee mogen, omdat het er wat ouder uitziet. Het kost dus wat moeite, wat snuffelen, maar uiteindelijk loont het, als je die moeite wil nemen.

Dus terwijl dochterlief bij het speelgoed iets mag uitzoeken, heeft papa even de tijd om te snuffelen. De Vader & Zoon reeks heb ik nog steeds niet compleet. Ik heb ook geen zin om bij een handelaar de hoofdprijs te betalen, maar op deze manier via kringloop en rommelmarkt, hoop ik de serie ooit compleet te krijgen. (mocht je willen helpen, ik mis nog deel 8, 12 en 13)

Van Straaten is een icoon, een van de beste tekenaars van Nederland. Met een geweldig gevoel voor humor.

Citaat: “Jij bent jong…Onzeker…Daarom heb je overal een mening over…Als je wat ouder wordt, merk je dat de dingen te gecompliceerd zijn voor een mening…dan ben je alleen nog maar onzeker”

Nummer: 14-009
Titel: Vader & Zoon leveren in
Auteur: Peter van Straaten
Taal: Nederlands
Jaar: 1981
# Pagina’s: 112 (1674)
Categorie: Cartoons
ISBN: 90-6012-481-2

Meer van Straaten op gerbie.nl:
Handbagage
Hoezo oud
Roken neuken drinken
Zijn we er al
Waarom ligt mijn boek niet naast de kassa
Mens & bedrijf
Vader en Zoon door dik en dun
Vader en Zoon staan op de tocht
Vader en Zoon in de bocht
Vader en Zoon tegen wil en dank
Vader en Zoon zetten door

Franco Ossola & Renato Tavella – Breve storia del Torino Calcio

Tags

boeken, boeken 2013, boekrecensie, fcblogbroeders, Franco Ossola, geschiedenis, lezen, Renato Tavello, Torino, voetbal, voetbalboek

Franco Ossola & Renato Tavella – Breve storia del Torino Calcio

Een schitterend land, een prachtige taal. Ik zou graag beter Italiaans spreken. Maar er zitten maar zoveel uren in een dag, niet alles is mogelijk. Dus accepteer ik dat ik de taal niet goed genoeg spreek om literatuur te lezen. Wel probeer ik zo nu en dan iets eenvoudigs te lezen. Zoals afgelopen zomer tijdens de vakantie dit boekje met de geschiedenis van een van de mooiste clubs van de wereld.

In 1996 werkte ik een hele zomer in Italië. Prachtig land en doordat ik al een aardig mondje Spaans sprak, pikte ik ook de taal redelijk op. Vooral de Gazetta della Sport was een belangrijk hulpmiddel. En dat de meeste Italianen een goed en interessant gesprek kunnen voeren over voetbal is zeker een voordeel. En als dan ook nog eens vele boeken voor een prikkie op de markt verschijnen is mijn zomer goed. Een rugzak met overgewicht op de terugreis was het gevolg. Vijf keer overstappen op weg naar huis was dan ook een crime, maar je moet wat overhebben voor een boekenverslaving.

Voor slechts 1000 lire, iets meer dan een gulden destijds, kocht ik dus dit boek. Pas 17 jaar later ben ik er aan begonnen. Nu hielp het wel dat ik al redelijk wat wist over de voetbalclub Torino, mede door een prachtige documentaire van Wilfried de Jong. Op de weg naar onze vakantiebestemming kwamen we langs Turijn. De heuvel die ik zag in de verte moet de Superga zijn geweest, de berg die een einde maakte aan het beste elftal dat de club ooit had.

Dit boekje gaat chronologisch door de geschiedenis van de club, opgericht in 1906, in de jaren veertig het beste team ter wereld (al valt dat natuurlijk niet te bewijzen), tot de vliegramp in 1949 een einde maakt aan dat team. Nog vier wedstrijden moesten er gespeeld worden dat seizoen, het jeugdteam dat de legendes moest vervangen won die wedstrijden ook (toeval?) en het laatste kampioenschap werd ook binnengehaald. Slechts in 1976 werd die prestatie herhaald. Sindsdien is Torino een club als vele andere, al heb ik als Ajax-fan natuurlijk meteen het beeld van de Uefacup finale in 1992 in mijn geheugen. Na twee gelijke spelen wonnen de Amsterdammers op uitdoelpunten.

Ook mooi: de eerste Europacupwedstrijd van de club ooit was in 1964 tegen Fortuna Geelen volgens dit boek. Een ‘e’ op de verkeerde plek, maar duidelijk om welke club het ging. Al met al een leuk boekje met vele statistieken achterin, maar niet echt boeiende literatuur.

Citaat: “Era il 4 maggio 1949, una data che restera per sempre non solo nella storia della Torino, ma del calcio e del sport nationale. Nell’infernale impatto morirono tutti. In un attimo venne cancellata la squadra che per l’intero arco degli anni Quaranta si era resa protagonista di un’epopea indimenticabile.” (p.27)

Nummer: 13-047
Titel: Breve storia del Torino Calcio
Auteur: Franco Ossola & Renato Tavella
Taal: Italiaans
Jaar: 1995
# Pagina’s: 66 (7991)
Categorie: Voetbal
ISBN: 88-8183-146-5

Meer:
Beeld en Geluid
Il Grande Torino
Wikipedia

Laat eens wat van je horen (061-063)

Tags

citaat, geschiedenis, politiek, quote

Citaten uit kranten en tijdschriften die ik de afgelopen jaren de moeite vond.

061:

Als je een beeld van een maatschappij wil vormen, zoek dan uit wie er een doelwit zijn.

Benensons, Forgotten prisoners, 28 mei 1961

062:

Dat hoeft ons niet te verbazen, want Hitler was, net als vele andere hondenliefhebbers niet in staat dezelfde affectie te tonen voor een menselijk wezen; hij ‘smolt’ wanneer hij deze kwalijk riekende halve bloedverwant van de wolf te eten gaf, aaide of in de ogen staarde.

A. N. Wilson – Hitler, een korte biografie, 2012

063:

Het lijkt erop dat de VVD en het CDA de Nederlanders in het buitenland wel hun verbondenheid met Nederland willen blijven toestaan, maar buitenlanders in Nederland niet hun verbondenheid met hun eigen land van herkomst. Dit getuigt niet alleen van een bekrompen kijk op identiteit, maar ook van een ongekende dubbele moraal. Alle Nederlanders horen gelijk te worden behandeld.

Martijn van Dam, NRC Handelsblad, 3 juli 2012

Amerikaanse kroeg

Tags

bar, column, geschiedenis, GFC, Goal, Goor, kantine, sport, televisie, voetbal

Goal, Oktober 2009

Zoals bekend bij menigeen, reis ik graag. In de VS zag ik sportbars, een bar waarin aan alle muren diverse televisieschermen hangen, waarop dan honkbal, american football, ijshockey, golf en iets wat voor worstelen door moet gaan, te zien is. Iedereen in die kroeg zit wezenloos over zijn glas te staren naar een van die schermen. Enige conversatie was uitgesloten, de muziek stond meestal ook zo hard dat dat niet gewenst leek.

Nederlandse voetbalkantines zijn een spiegel van de club. Een bekerkast, wat elftalfoto’s, vaantjes boven de bar, een tafelvoetbal (of tegenwoordig playstation) voor de jeugd. Hoe ouder de club, hoe meer sfeer. Bij Phenix in Enschede vond ik het jammer dat we ons moesten omkleden, prachtige oude krantenknipsels van ver voor de oorlog aan de muur. In Bentelo hangt een schitterende zwartwitfoto van alle leden, heel veel jaren geleden. De pastoor staat er bij op. Mooi.

Sinds kort voel ik me bij GFC meer in een Amerikaanse bar dan in een voetbalkantine. Alles wat een beetje ruikt naar het roemrijke verleden is verdwenen achter deuren. Grote schermen bepalen het beeld in de kantine. Op doordeweekse avonden zijn er voetbalwedstrijden live te bekijken waarvan we tien jaar geleden de uitslag moesten zoeken een dag later in een hoekje van de krant. In het weekend staat er een professionele PowerPoint, met eredivisie-uitslagen en GFC uitslagen door elkaar, afgewisseld met foto’s en sponsors.

Het resultaat is dubbel negatief. Op donderdag, normaal de gezelligste avond in de kantine, staren velen naar schermen. Een gesprek is uitzondering, de gezelligheid is ver te zoeken. Maar daarnaast moest er het een en ander wijken van de muren van de kantine. De stand van het eerste, toch wel te zien op het scherm, hangt ook nog eens naast de deur. Daar hing jarenlang de affiche van de legendarische wedstrijd tegen Oldenzaal, meer dan een halve eeuw geleden. Daarnaast hing de opstelling van het eerste, een paar jaar later. Allebei verdwenen.

De advertentie die in de krant stond namens alle leden bij het 75 jarig jubileum: verdwenen. De kampioensfoto van 1969? Hing ooit in de hal. Verdwenen. De kampioensfoto van 2002? Hangt in het archief. De plek waar we vele mooie foto’s hebben, die we helaas met weinigen kunnen delen. In de aanloop naar het jubileumboek leek het ons leuk om de Eregalerij in de hal op te hangen. Geen reactie. Onze kantine is omgebouwd tot een Amerikaanse sportsbar.

Wie bepaalt eigenlijk wat er wel of niet in de kantine hangt? Valt dat onder de verantwoordelijkheid van het bestuur? Heeft de kantinecommissie een stem? Mag de sponsorcommissie meepraten (er hangt nog wel altijd Heinekenreclame in de kantine)? Ik zou graag zien dat onze kantine weer laat zien dat we een rijke historie hebben. Kijk eens rond in het voorste deel en zoek iets dat ouder is dan tien jaar. Ik heb het niet gevonden.

Ik ben ervan overtuigd dat degene die de schermen onlangs op hing de beste bedoelingen had. GFC moet mee in de vaart der volkeren, professioneler lijken, er bij horen. Helaas gaat het ten koste van onze geschiedenis, terwijl we daar volgens mij trots op mogen zijn. Met slechts vijf seniorenteams en een eerste onderin de vierde klasse is onze geschiedenis volgens mij zelfs de belangrijkste reden voor trots. Laten we dat ook in de kantine uitstralen.

De beroemdste nederlaag op Wembley

Tags

Engeland, Gerbie kijkt YouTube, geschiedenis, Hongarije, voetbal, YouTube

Gerbie kijkt YouTube 087

Nog nooit hadden de Engelsen verloren op Wembley. Tot die ene beroemde dag in 1953. De Hongaren kwamen op bezoek en speelden de thuisploeg van de mat.

De hele wedstrijd staat op YouTube. Prachtige beelden. Al moet ik toegeven dat het mij niet lukt om er anderhalf uur naar te kijken. Wat was voetbal toen nog een ander spelletje. Voor de liefhebber: Na een minuut of vierentwintig scoort Puskas een schitterende goal.

Toch heb ik mijn twijfels. Hoe goed zouden de voetballers van toen nu zijn? Puskas zou zonder twijfel ook nu een topper zijn. Maar ik zie ook spelers in het veld lopen die het niveau benaderen waarop ik tegenwoordig acteer (reserve zesde klasse).

Meer dan vijftig jaar geleden zag Goor er zo uit

Tags

Gerbie kijkt YouTube, geschiedenis, Goor, YouTube

Gerbie kijkt YouTube 082

Prachtige oude beelden. Goor in de jaren zestig, in de jaren tachtig van commentaar voorzien. Ondertussen klinkt het commentaar net zo gedateerd als de beelden. Wat komen er veel boerenkoppen voorbij, schitterend. Ik dacht altijd dat de boeren in de dorpen om ons heen woonden, maar op zijn minst zijn dit de kinderen van boeren die nu in een ‘gewoon’ huis wonen.

Met dank aan Henk Eeftink die dit allemaal op YouTube zet.