Bert Wagendorp – Masser Brock
Al jaren ben ik fan van Wagendorp. Zijn wielerverhalen, zijn columns, zijn eerste boeken, zonder uitzondering vond ik het goed. Het was zelfs zo erg dat ik Ventoux lichtelijk vond tegenvallen. Natuurlijk vond ik het een geweldig boek, maar de massale aandacht, de hype rondom het boek, hadden het verwachtingspatroon zo hoog opgestuwd dat het bijna alleen maar kon tegenvallen. Niet eerlijk dus.
Uitverkoren, zo voelde ik me, toen ik van de uitgever een recensie-exemplaar kreeg opgestuurd. Ik mocht het nieuwe boek van Wagendorp lezen voordat het verkrijgbaar was. Met veel plezier stortte ik me op mijn taak. Dat was geen moeite, het boek trekt je naar binnen, het verhaal sleurt je mee. Andere boeken gingen even opzij, de krant bleef liggen, een paar dagen later had ik het al weer uit.
Masser Brock is de columnist van De Nieuwe Tijd, de beste krant van het land. Zijn pen is gevreesd, zijn mening relevant. Maar gaandeweg gaat bij Brock de twijfel toeslaan. Als jonge idealistische journalist was hij altijd op zoek naar de waarheid. In Urk kwam hij er achter dat de waarheid lastig was. Want zelfs al had je een bron, dan kan het nog gebeuren dat de bron ontkent. Of dat de bron gevaar loopt wanneer je de almachtige waarheid publiceert. Maar wat is die waarheid? Gaandeweg komt hij tot de conclusie dat er een gelaagde waarheid bestaat. Onder elke waarheid een andere waarheid.
Dat maakt het leven als columnist niet eenvoudiger. Zeker als hij door de voormalige hoofdredacteur op een spoor wordt gezet, dat door diens zoon, de huidige hoofdredacteur meteen wordt geblokkeerd. Natuurlijk lekt het later alsnog uit, moet de krant er in meegaan, al kost het ze vele abonnees. Een derde verhaallijn gaat over vier soldaten die een staatsbegrafenis kregen, maar dat achteraf niet verdienden. De overeenkomst tussen alle drie verhalen is dat de waarheid misschien wel niet de waarheid is. Of dat je niets met de waarheid kunt, omdat niemand er belang bij heeft om het naar buiten te brengen.
In een prachtig meeslepend verhaal slaagt Wagendorp er in de hele gedachtegang van Masser Brock te volgen. Van jong en ambitieus naar oud en uitgeblust. Ongetwijfeld zitten er autobiografische elementen in de hoofdfiguur, zijn de vragen die hij zich stelt waarschijnlijk ook de vragen die Wagendorp zich heeft gesteld, na jaren columnist te zijn geweest van de Volkskrant. Maar de overeenkomsten zitten eerder bij de nevenfiguren, zoals de premier die erg veel wegheeft van de huidige minister-president en de cameo van Mart Smeets die aan het begin en aan het eind even langskomt.
Uiteindelijk zijn de gedachten van Brock, her en der in het verhaal, de ruggengraat van het verhaal. Alle gebeurtenissen komen daaruit voort. En die gedachten zijn volgens mij leuke lesstof voor een college op de school voor journalistiek. Zoals op blz. 409: “Nieuws is de nieuwe legitimatie van krankzinnigheid. Mensen blazen zichzelf op omdat ze weten dat ze daarmee het nieuws zullen halen en omdat het nieuws van hen zal overnemen waartoe ze zelf niet meer in staat zijn: angst zaaien, onrust. Ze snijden iemand zijn strot af en filmen het, omdat ze weten dat er genoeg mensen bereid zullen zijn het online te zetten, omdat het clicks oplevert. Nieuws maken is politiek doel geworden, een commercieel doel.”
Wel grappig dat de bescheiden Wagendorp, zoals ik hem heb leren kennen tenminste, in het boek iemand zijn vorige boek laat lezen (een blauw boek met Ventoux op de cover). Out of character en juist daarom wel weer passend bij dit boek.
Citaat: “Ik zeg het met een traan, maar er zal altijd een markt blijven voor de waarheid. Zelfs voor de halve waarheid. Er zullen altijd mensen blijven die de waarheid willen weten. Een paar, tussen de hele amorfe massa die het allemaal geen reet meer interesseert en die ervan uitgaan dat ze toch worden bedonderd. Voor die paar mensen die er anders over denken moet jij je krant blijven maken. En je moet je niet laten meezuigen in de platte nieuwsproductie want dan ga je kapot. Dat geef ik je op een briefje.” (p.316)
Nummer: 17-008
Titel: Masser Brock
Auteur: Bert Wagendorp
Taal: Nederlands
Jaar: 2017
# Pagina’s: 416 (2259)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-90-254-4961-2
Meer Masser:
Trouw
Volkskrant
Hebban
Atlas
DWDD
Volkskrant
NOS
Meer Wagendorp op gerbie.nl:
De dubbele schaar
De proloog
Ventoux
Het Nieuwste Schavot
Een zaterdagmiddag
Niets is geheel waar, en zelfs dat niet. 