Charlotte Roche – Feuchtgebiete
Als verwoed lezer heb ik geleerd dat het slim is om in elk land, elke taal, een beetje op de hoogte te zijn van de boekhandels, de schrijvers, de geschiedenis. Maanden in Oostenrijk betekenen toch automatisch dat je door je boeken heen raakt. Dus moet je ter plekke wat regelen. Jaren ben ik op zoek geweest naar moderne Duitstalige schrijvers, zodat ik ook de laatste maanden van een winterseizoen kon doorkomen. Het is me destijds niet gelukt. Ik kwam niet verder dan Grass en Hesse. Goede schrijvers, prachtige literatuur, maar modern kun je ze niet echt noemen.
Ik keek naar Marcel Reich Ranicki die echter mijn mening bleek te bevestigen. Jonge Duitse schrijvers mochten nog niet in de schaduw staan van grote buitenlandse schrijvers zoals Cees Nooteboom, verkondigde de literatuurpaus van Duitsland.
Twee jaar geleden was er toch ineens een hoop ophef bij onze oosterburen. Een boek dat afgrijzen opwekte bij het conservatieve deel van Duitsland, een aanzienlijk deel dus. Een boek geschreven door een vrouw, nota bene. Een boek waarin de seks zo openlijk werd beschreven en dan ook nog eens erg expliciet, zou dat boek niet verboden moeten worden?
Betere reclame kan een boek niet krijgen. Zorg ervoor dat een verbod besproken wordt en je weet dat de volgende oplage drie keer zo groot is en toch snel is uitverkocht. Ik kom jaarlijks een keer of 3 in Duitsland, ik neem dan ook altijd even wat tijd in een boekhandel. Ik ken de zaken in Munster redelijk goed ondertussen. Ook ik ging voor de bijl. Waarom die ophef? Mijn nieuwsgierigheid won het van het besef dat dit wel eens niet mijn genre kon zijn.
En met als motto ‘do as the Romans’, las ik het boek tijdens de wintersportvakantie in Oostenrijk. Hoofdpersoon is de 18 jarige Helen. Zij ligt in het ziekenhuis, omdat het scheren van bepaalde lichaamsdelen niet helemaal ging zoals het hoorde.
Liggend in een ziekenhuisbed heeft ze natuurlijk veel tijd om te fantaseren, om terug te kijken op haar leven. En dat doet ze dan ook uitvoerig. Toch beseft ik halverwege het boek dat ik nog steeds zat te wachtten op een werkelijk schokkende scène, maar dat ik waarschijnlijk niet doorhad dat voor de doorsnee Pruis het boek al zo expliciet was, dat het boek lang voor halverwege al was weggelegd.
Helen vertelt over een leven waarin poep normaal is. Waarin seks niet meer is dan een tijdelijk verbond tussen mensen, waarin je bij iedere persoon die je tegenkomt meteen denkt of je het daar mee zou kunnen doen. Uiteindelijk blijkt ook Helen gewoon op zoek naar liefde te zijn. Is haar extreme gedrag een facade, zoals zo vaak, heeft zo ook liever een knuffel dan anale seks, al had ze dat zelf nog niet door.
Eigenlijk is dit een heel conventioneel boek. Ik snap de ophef niet. Jan Wolkers, veertig jaar geleden, lukte het om Nederland te schokken. Charlotte Roche lukte het in Duitsland, anno 2008. Daarmee is dit overigens niet automatisch een goed boek. Met een beetje fantasie zou je er zelfs een doktersroman in kunnen zien. Met het verschil (en nu praat ik niet uit ervaring, maar ik geloof niet dat ik er naast zit) dat in een doorsnee doktersroman, als in een goede James Bondfilm, de camera wegdraait zodra er kledingstukken van lichamen verdwijnen, terwijl bij Charlotte het enige kledingstuk zo’n ziekenhuisjurk met open achterkant is en juist dan de actie minutieus wordt beschreven.
Al met al las ik het boek zonder problemen uit, al ben ik waarschijnlijk niet zo snel te schokken, zelfs al heb ik de fase Wolkers lezen, in mijn jeugd overgeslagen. Roche is het gelukt om een bestseller te schrijven. Niet omdat ze een goed boek schreef, maar omdat ze de juiste publiciteit wist te genereren. Ook een kunst. De kunst van literatuur heeft ze nog niet onder de knie, maar dat lijkt me ook niet haar ambitie.
Citaat: “Ausserdem habe ich schon viele jahre, von fünfzehn bis heute, mit achtzehn, trotz eines kuchende Blumenkohls sehr erfolgreich Analverkehr. Sehr erfolgreich heisst für mich: kommen, obwohl der Schwanz nur in meinem Arsch steckt und sonst nix berührt wird. Ja, da bin ich stolz drauf.” (blz, 9)
Nummer: 10-017
Titel: Feuchtgebiete
Auteur: Charlotte Roche
Taal: Duits
Jaar: 2008
# Pagina’s: 220 (3475)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-3-8321-8057-7
Verder:
recensie via Rebellenblog
NRC
interview via YouTube
