Oorspronkelijk: 23 november 2007
Soms kom je op WikiPedia een pareltje tegen. De titel alleen al: Geschiedenis tramlijnnummersystematiek Wenen, nog nooit in mijn leven heb ik het woord Tramlijnnummersystematiek gebruikt. Ook over de trams in Wenen heb ik in mijn leven nog niet al te vaak nagedacht. Wie doet dat ook? Waarom bestaat er in Nederland iemand die zich heeft verdiept in de trams van Wenen? Woont er in Salzburg ook iemand die zich heeft gespecialiseerd in de Trolley bus in Arnhem? Zijn er inwoners van Graz die kunnen vertellen over het wittefietsenplan op de Veluwe? Het lijkt me sterk. Toch is er ‘Voogd075’ die vorig jaar november de ingeving kreeg om een artikel te schrijven op Wikipedia over de geschiedenis van de tramlijnnummersystematiek te Wenen.
Een niet geringe prestatie. Het doet me denken aan die heerlijke saaie Engelse quiz Mastermind, in Nederland ook een tijdje gekopieerd. Een man of vrouw (meestal man trouwens) in een stoel die twee rondes vragen krijgt gesteld door een degelijke ouderwetse Engelse quizmaster die feilloos, maar snel, toch verstaanbaar, vele vragen op de deelnemer afvuurt. Eerst een ronde general knowledge en dan in de tweede ronde de specialiteit. FA Cupfinals tussen de twee wereldoorlogen. De eerste week van de Falklandoorlog. Het baltsgedrag van de Noord Engelse patrijs. Labour Members of Parliament in de 19e eeuw. Gebruiksvoorwerpen van de Cro Magno mens. Allerlei vreemde specialiteiten kwamen voorbij. Eigenlijk past deze er goed tussen. Gezien het feit dat het artikel liefst 15 hoofdstukken telt, is het misschien nog niet specialistisch genoeg. Mijn voorstel: De Geschiedenis van de Tramlijnnummersystematiek van Wenen, uitbreidingen van de Tangentiale lijnen na 1910.
Is het woord ooit gebruikt tijdens een potje Scrabble? Is het mogelijk: Eerst ram, dan tram, dan tramlijn, dan tramlijnnummer, dan moet er elders op het bord al tematiek neergelegd zijn, waarna tenslotte met slechts 3 letters, het liefst met de ‘y’ op drie keer letterwaarde en de ‘s’ op drie keer woordwaarde, het woord wordt afgemaakt. Game, set and match. Onverslaanbaar. Zal wel nooit lukken.
Het artikel zelf is best grappig om te lezen. Heerlijk nutteloze kennis. “De lijnnummers 23, 30, 76 en 83 kwamen niet in gebruik omdat die geplande tramlijnen niet werden aangelegd.” En: “In de jaren 1914 tot 1923 bestond er in de weekends een lijn 1 die van de ‘’Schottentor’’ naar lijn 71 reed en daarmee naar de centrale begraafplaats.” Niemand die er zich om bekommert, maar het staat er toch maar mooi.
De ondertoon is echter veelzeggend. Hier spreekt een liefhebber. “Door de vele wijzigingen van de laatste jaren is het systeem enigszins aan inflatie onderhevig en zijn er enkele nieuwe lijnen gekomen die niet voldoen aan deze, in 1907 ingestelde, systematiek.” De schrijver is jaren aan het uitzoeken geweest. Hij is niet alleen een liefhebber van de tram, hij houdt van systemen. Zijn geliefde systeem werkt niet meer als vroeger. ‘Inflatie’ is het neutrale woord dat hij kiest. Zorgvuldig gekozen, zoals het hele artikel acuratesse uitstraalt. WikiPedia wil een ‘encyclopedisch’ karakter behouden. Meningen horen op weblogs of in kranten, maar stiekem schiet er wel eens iets tussendoor. Geraffineerd.
Wie meer wil weten over zebrasignalen, radiale lijnen, normaalste melkglaasjes, bruchstricklinien en de ontwikkelingen sinds 1980, klik hier.
Themaweek 37: Uit de oude doos