Martin Walser – Tod eines Kritikers

Tags

boeken, boeken 2016, boekrecensie, Duitsland, Goorse vragen, lezen, Martin Walser

Martin Walser – Tod eines Kritikers

Een van de mooiste programma’s op de Duitse televisie was jarenlang het boekenprogramma van Marcel Reich-Ranicki. Een uur, anderhalf uur praten over boeken, midden op de avond. Niet voor te stellen in Nederland, maar daarom des te mooier. De presentator was een oude Joodse criticus die de gave had om je naar de boekhandel doen rennen om het boek te kopen dat hij had aanbevolen. Tegelijkertijd kon hij een schrijver of zelfs hele groepen met de grond gelijk maken, zijn scherpe oordeel was gevreesd in heel Europa.

In 2002 verscheen dit boek, waarin de kritiker uit de titel overduidelijk was gebaseerd op Reich-Ranicki. Controverse bij onze oosterburen. Lof en hoon, kenmerk van een geslaagd boek. Het was zelfs een tijdje niet te verkrijgen, beter recept voor goede verkoop is er niet. Aangezien ik weinig goede Duitse jonge schrijvers heb gevonden in de jaren negentig toen ik toch regelmatig in Duitstalige landen vertoefde, was dit een boek dat op mijn verlanglijstje terecht kwam.

Pas jaren later herinnerde ik me dat ineens weer, toen ik het in de opruimingsbak tegenkwam. Maar aanschaffen is een ding, daadwerkelijk lezen was iets anders. Ik lees een, soms twee Duitse boeken per jaar. Dit jaar wilde ik het toch proberen. Het viel niet mee.

Snel begreep ik het plot, dat was niet zo moeilijk. Een schrijver kreeg een slechte recensie, toen even later de invloedrijke criticus Ehrl-König om het leven werd gebracht, was hij automatisch de logische verdachte. Vanuit veel verschillende oogpunten werd er gekeken naar de gebeurtenissen vlak voor de dood. Andere schrijvers, familieleden, televisiemensen, ze komen aan het woord.

Mijn Duits is best redelijk denk ik, maar dit boek ging toch grotendeels langs me heen. Ik lees de woorden, begrijp wat er staat, maar zie aan het eind van het hoofdstuk niet wat de relatie is tot de rest van het boek, de mening, de bedoeling. Dat is best jammer, want ik had best beter willen begrijpen waar de controverse nou eigenlijk vandaag kwam. Ik had graag willen mee discussiëren met anderen die het boek ook gelezen hebben. Het zal niet lukken. Ik heb het boek uitgelezen, ik begreep ongeveer waar het over ging, daar moet ik het bij laten. Jammer. Denk niet dat ik de vertaling, zo die al bestaat, alsnog zal lezen.

Citaat: “Auf dem Kühler von Ehrl-Königs Jaguar, der am nächsten Morgen immer noch vor der Villa des Verlegers stand, sei der berühmte gelbe Cashmere-Pullover, den der Kritiker in seiner Fernsehshow immer um seine Schultern geschlungen trage, gefunden worden. Von André Ehrl-König fehlte jede spur.” (p.10)

Nummer: 16-025
Titel: Tod eines Kritikers
Auteur: Martin Walser
Taal: Duits
Jaar: 2002
# Pagina’s: 219 (5820)
Categorie: Fictie
ISBN: 3-518-41378-3

Meer:
Martin Walser (wikipedia)
Tod eines Kritikers (wikipedia)
Perlentaucher (recensies)
Spiegel
Zelf lezen (PDF)

Themaweek 7: Boeken

Pepijn Lanen – Sjeumig

Tags

boeken, boeken 2016, boekrecensie, lezen, Pepijn Lanen

Pepijn Lanen – Sjeumig

Eerlijk moet ik toegeven dat ik in de jaren tachtig en negentig altijd op de hoogte was van de nieuwste muziek, de beste bands. Deze eeuw is die fascinatie weggeëbd. De Jeugd van Tegenwoordig kende ik dus vooral van naam. Een enkel hitje zou ik ook nog wel herkennen. Pepijn Lanen zou ik herkennen omdat hij in de Nederlandse versie van NMTB (Doe Maar Normaal) meedeed. Als zo vaak niet in de buurt van het Engelse origineel en ik vond hem dan ook niet geschikt als vast panellid.

Maar toch ben ik dan nieuwsgierig als ik dit boek in handen krijg. Een band die het al een decennium, met succes, volhoudt, moet wel wat kunnen (alhoewel er in Volendam genoeg bewijs rondloopt dat die stelling niet altijd opgaat). Dus begon ik aan het eerste boek van Pepijn Lanen. Een verhalenbundel. Achttien verhalen.

Het leest lekker weg. Maar om nou te zeggen dat de verhalen wat los maakten, dan overdrijf ik. Er zitten leuke verhalen tussen. Maar meerdere keren heb ik het idee dat ik eerst op zoek moet naar wat hallucinerende middelen, wil het verhaal enige impact hebben. Mijn donkerbruine vermoeden is dan ook dat de heer Lanen niet geheel nuchter was op het moment dat hij de tekstverwerker opstartte. De meerdere keren terugkerende kabouters doen mij vermoeden dat hij liever de rest van zijn leven als negenjarige zou willen doorleven en dat de keuze voor een rapgroep daar ook het gevolg van is. Als rapper kun je negeren dat je eigenlijk oud wordt, kun je doen alsof je tien jaar jonger bent dan je daadwerkelijk bent. De reclame die dit jaar te zien was, is daarom des te grappiger. Zelfspot vind ik altijd lovenswaardig.

Toch heb ik ook bij een aantal verhalen een grote grijns op mijn gezicht gehad, de humor gevonden die me lag.

Het zal dus ook zeker aan mij liggen dat ik de helft van dit boek compleet langs me heen zag vliegen. Dat ik niet de diepere bedoeling heb gevonden. Maar of ik nog een poging doe om andere boeken van hem te lezen, durf ik op dit moment niet te zeggen.

Citaat: ““Ibiza keek opzij. Recht in het gelaat van de duivel. De duivel stond met een schep alle biljetten van tien euro weer uit de vuilniszakken rechtstreeks een vuurkorf in te scheppen. Het was de gloed hiervan die de vlammen in de mensen hun ogen deed dansen.” (p.87)

Nummer: 16-022
Titel: Sjeumig
Auteur: Pepijn Lanen
Taal: Nederlands
Jaar: 2013
# Pagina’s: 192 (5369)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-90-4142-456-3

Meer:
Wikipedia
Twitter
TPO
Tzum
De Correspondent
8 Weekly

 

Themaweek 7: boeken

Mark Haddon – The curious incident of the dog in the night-time

Tags

Asperger, boeken, boeken 2016, boekrecensie, lezen, Mark Haddon

Mark Haddon – The curious incident of the dog in the night-time

Typisch zo’n boek dat je gelezen moet hebben, maar op de een of andere manier kwam het er nooit van. En tegen de tijd dat ik eindelijk begon, was ik er zo doorheen. Geweldig om te lezen dus. Het zou ook een kinderboek kunnen zijn, al zal er het een en ander langs de kinderziel heen gaan. Niet dat dat erg is. Christopher is vijftien en is hoofdpersoon en verteller van het verhaal dat begin met de vondst van de hond van de buren in de voortuin. Dood. Hij besluit dat hij gaat uitzoeken wie de hond vermoord heeft. O ja, Christopher heeft Asperger. Dat maakt het natuurlijk allemaal niet eenvoudiger.

Dat het boek begon met hoofdstuk 2 vond ik grappig. Het sloeg 4 over. Ook leuk. Pas veel later had ik door dat de hoofdstukken allen priemgetallen zijn. Nog later wordt dat ook uitgelegd. Zo zit er veel in dit boek dat op het eerste oog irrelevant of onbeduidend is. Maar tegelijkertijd is het gewoon een grappig verhaal, een whodunit maar dan anders. Een inzicht in het hoofd van iemand met Asperger.

Haddon schreef een prachtig boek, geregeld zat ik in mijn eentje te gniffelen. Vaak zat ik zijn raadsels op te lossen. Ik leerde een klein beetje over Asperger. Ik leerde hoe de wereld omging met hem. Het boek won vele prijzen. Ik begrijp dat.

Citaat: “I said that I wasn’t clever. I was just noticing how things were and that wasn’t clever. That was just being observant. Being clever was when you looked at how things were and used the evidence to work out something new. Like the universe expanding, or who committed a murder. Or if you see someone’s name and you give each letter a value from 1 to 26 (a = 1, b = 2 etc.) and you add the numbers up in your head and you find that it makes a prime number, like Jesus Christ (151), or Scooby Doo (113), or Sherlock Holmes (163), or Doctor Watson (167).” (p.32)

Nummer: 16-021
Titel: The curious incident of the dog in the night-time
Auteur: Mark Haddon
Taal: Engels (UK)
Jaar: 2003
# Pagina’s: 272 (5177)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-0-099-45025-9

Meer:
Wikipedia
Goodreads
Zelf lezen
Movie trailer

 

Themaweek 7: boeken

En un momento dado

Tags

Barcelona, Catalonië, Johan Cruijff, Spanje, themaweek, voetbal, voetbalheld, voetbalzondag

In 2004 kwam Ramon Gieling met het prachtige ‘En un moment dado’. Een documentaire over het leven Cruijff, zijn invloed op de Catalanen, zijn taalgebruik. Met open mond zitten kijken. Met tranen in mijn ogen soms. Geniet mee:

Themaweek 6: Johan Cruijff

De verhalen en imitaties

Tags

imitatie, In Memoriam, Johan Cruijff, themaweek, voetbal, voetbalheld

Zelden zal iemand het onderwerp zijn geweest van zoveel anekdotes en verhalen. Iedereen dacht dat hij simpel na te doen was. Een selectie:

Jan Mulder
Van der Gijp
Studio Spaan
Kopspijkers
Edwin Evers
Sjaak Swart
Richard Witschge
De 25 leukste uitspraken
Taalkunstenaar
Van Liempt live
Managementgoeroe

Der fast ideale Fussballer:

Themaweek 6: Johan Cruijff

De legendarische overwinning in Bernabeu

Tags

Barcelona, Catalonië, geschiedenis, Johan Cruijff, politiek, Real Madrid, Spanje, themaweek, voetbal, voetbalheld

Deze wedstrijd zit al jaren in mijn topografieles. Alles zit er in. Drama, politiek, cultuur, geloof, voetbal, spanning. En dan te bedenken dat Cruijff eigenlijk niet mee zou doen. Danny was uitgeteld in dit weekend, hij wilde bij de geboorte zijn. Via een keizersnee kwam Jordy ter wereld. De beste speler van de wereld op dat moment kon meedoen aan de belangrijkste wedstrijd van het jaar, Real Madrid uit.

Op de tribune zat de dictator, generaal Franco, fan van de koninklijke. Hij beïnvloedde wel eens de competitie. Scheidsrechters waren bang voor hem, de beste spelers werden automatisch naar Madrid gehaald, zijn club moest en zou winnen.

En toen kwam Cruijff. Hij bracht naar Barcelona niet alleen zijn eigen spel, de voetballer Cruijff, maar vooral een nieuwe manier van denken. Durf te winnen. Durf groot te denken. En aan zijn hand won Barcelona met liefst 0-5 in het stadion van de grote concurrent. Ze werden kampioen dat jaar.

Voor vele Catalanen was dit de wedstrijd van hun leven. Het duurde geen twee jaar meer, Franco overleed, het Catalaans, tot dan een verboden taal, mocht weer gesproken worden. De club uit de hoofdstad werd niet meer automatisch kampioen.

De hoogtepunten:

Volledige wedstrijd:

Themaweek 6: Johan Cruijff

Cruijff geeft college

Tags

Johan Cruijff, Nederlands elftal, voetbal, voetbalheld

Dit fragment stond al eerder op mijn blog. Ik kan er niet genoeg van krijgen. De uitleg van Cruijff bij Barend en van Dorp. Hoe werkt een ruit?

Bord, krijt en de meester aan het woord. Wat wil je nog meer?

Themaweek 6: Johan Cruijff

Het mooiste stiftje

Tags

Ajax, Haarlem, Johan Cruijff, stiftje, themaweek, voetbal, voetbalheld

Alle twijfels waren weg. Velen dachten dat hij het niet meer kon. Hij was een geldwolf. Een intrigant. Een verzaker. Over de top.

En toen dat stiftje. Doelman Metgod kon alleen bewonderend toekijken naar die bal die even later achter hem in het net zou gaan vallen.

Mijn eerste bewuste herinnering als fan. Ik was snel overtuigd.

Themaweek 6: Johan Cruijff

Cruijff lost het fileprobleem op

Tags

file, Johan Cruijff, voetbal, voetbalheld

De beste voetballer had overal verstand van. Zelfs het fileprobleem kan hij oplossen: Als de voorste in de file wat sneller kan rijden, is iedereen sneller van de snelweg af, dus heb je minder files.

Themaweek 6: Johan Cruijff

Nog een weekje nummer 14

Tags

Barcelona, Johan Cruijff, themaweek, voetbal, voetbalheld

Nu de Olympische Spelen voorbij zijn, kan de aandacht weer naar voetbal gaan. De voorrondes Champions League zijn deze week al ten einde, na anderhalve maand. De competitie is al begonnen, zelfs GFC 4 heeft er al meerdere trainingen opzitten. Honger naar de bal dus!

Om het voetbalseizoen in te luiden een themaweek over de beste voetballer die ons land ooit kende en die ons een half jaartje geleden ontviel.

Als eerste de meest legendarische goal in Spanje. Vele Spanjaarden, vooral Catalanen, kunnen er hele verhalen over vertellen. Als iedereen die beweert dat hij er bij was, daadwerkelijk in Camp Nou had gezeten, dan was het toeschouwersrecord van Maracana verbroken. De 2-1 tegen Atletico Madrid in 1974.

Themaweek 6: Johan Cruijff

Mijn hoogtepunten van Rio 2016

Tags

Anna van der Breggen, Brazilië, Fabian Cancellara, Greg van Avermaet, Juan Martin del Potro, Olympische Spelen, Rio 2016, Sanne Wevers, tennis, themaweek, volleybal, wielrennen

7. Fabian Cancellara. Velen rekenden op Tom Dumoulin, de Zwitser heeft al een tijdje geen belangrijke wedstrijden gewonnen. Maar net op tijd, aan het eind van zijn loopbaan, richtte hij zich nog een keer op. De kroon op een carrière. Een verdiende zege. Een prachtige tijdrit, zonder twijfel de beste op die dag.

6. De Nederlandse volleybaldames speelden hun eerste wedstrijd tegen China en wonnen verrassend met 3-2 van de nummer drie van de wereld. De wedstrijd daarna wankelden de Verenigde Staten, die pas na de blessure van de Oranje aanvoerster Balkenstein – Groothues terug in de wedstrijd kwamen en op het nippertje Oranje versloegen. Twee schitterende wedstrijden, die lieten zien dat Volleybal op topniveau een van de mooiste sporten is om te zien.

5. Mart Smeets, net als Cancellara bezig met zijn laatste kunstje. En ook hij doet dat geweldig. ’s Ochtends, net na het nieuws, de mooiste wedstrijd van de nacht ervoor. Met commentaar van DeMart. Niet een laffe vijf minuten, zoals hij zo vaak kreeg voor een NBA-wedstrijd, maar gewoon een dik half uur. Omdat het kan. Omdat de fans het willen zien.

4. De meest gepassioneerde fans waren niet de Brazilianen, die soms tot vervelens toe tegen sommige sporters floten, maar de Argentijnen. Ook de sporters konden er wat van. Niet gehinderd door enige terughoudendheid, niet gestoord door een camera of een microfoon, niet vertrouwend op enige zangkwaliteiten, zongen de Argentijnen vol passie hun volkslied. Van de Leones, de hockeydames, tot de rugbyers en de handballers allemaal zonder enige twijfel voor hun land.

3. Sanne Wevers. Op de leuning van de bank stond een meisje van zeven, op een been, draaiend, een oefening mee te doen. Ze concludeerde dat ze nog veel moet leren. Sanne Wevers is een inspiratiebron voor vele jonge meisjes. En dan in een wereldsport goud winnen. Niet Hockey waar een klein dozijn landen in aanmerking komen, of zeilen waar tig landen niet eens aan denken omdat elke beschikbare boot gebruikt wordt om te vissen. Nee, gewoon goud winnen in een sport waar bijna elk land aan meedoet.

2. Juan Martin del Potro. Van wereldtopper naar jaren blessureleed en weer terug. De nummer een van de wereld, Djokovic, trof de slechtst mogelijke loting in de eerste ronde. De oude Argentijn wilde nog een keer aan de wereld laten zien dat hij het kon. Vaak zie je dat een ronde later het effect voorbij is. Nu niet. In de halve finale moest Nadal er ook aan geloven. En toen stond de nummer 141 in de finale, tegen de titelverdediger Andy Murray.

Zelden genoot ik zo van een partij tennis. Del Potro speelde geweldig. Was al halverwege de eerste set aan het eind van zijn latijn. Zes partijen in een week, het was te veel voor hem. Bijna haalde hij nog de vijfde set, maar de Schot was een stuk fitter, dat gaf de doorslag. Maar de gunst van het publiek, zelfs de Brazilianen waren op zijn hand, het overwinnen van zijn eigen tegenslagen, als het cliché van de gouden rand ooit terecht was, dan sloeg dat wel op de zilveren medaille van Del Potro.

1. Beide wegwedstrijden wielrennen. Het had gewoon alles. Een prachtig parcours met kasseien, flinke klimmen, zijwind en zware afdalingen. Een peloton dat vanaf het begin op hol sloeg, geen land sterk genoeg om het hele peloton te controleren. Het was genieten van begin tot eind. En dan ook nog eens een koersverloop dat je niet kunt bedenken. En dat tot twee keer toe. Een koploper die in het zicht van de haven strandt, een outsider die ineens in gewonnen positie ligt en de achtervolging die twijfelt maar dan toch nog terug komt. Twee fantastische dagen, spanning tot de laatste meters, twee geweldige winnaars, Greg van Avermaet en Anna van der Breggen.

Themaweek 5: Olympische Spelen

De spelen van Much Wenlock

Tags

Brazilië, Much Wenlock, Olympische Spelen, Rio 2016

bron: telegraph.co.uk

Vlak bij de grens met Wales ligt een klein dorpje van nog geen drieduizend inwoners. Een slaperig dorpje, niet al te veel te zien. Maar zonder dit dorpje hadden we nu in Rio niet kunnen kijken naar de beste sporters ter wereld. 166 jaar geleden werden in Much Wenlock namelijk de eerste Spelen gehouden van het moderne tijdperk. In naam weliswaar niet Olympisch, maar zelfs Pierre de Coubertin gaf toe dat de spelen van Much Wenlock de inspiratiebron waren voor de moderne Olympische Spelen.

Dus terwijl iedereen de Franse baron alle eer gaf voor het nieuw leven inblazen van de oude Spelen, voor de organisatie in 1896 in Athene, was het eigenlijk William Penny Brookes, de huisarts van het dorpje, die in 1850 voor het eerst de Spelen organiseerde.

Zelfs nu nog worden er elk jaar in het dorpje Spelen georganiseerd. Vier jaar geleden in London werd het dorpje geëerd, een van de twee mascottes heette Wenlock.

Themaweek 5: Olympische Spelen

Alternatieve Olympics

Tags

Olympische Spelen, Remi Gaillard

in Frankrijk is Remi Gaillard begonnen met zijn eigen alternatieve Olympische Spelen. Hij stond al eens eerder op dit blog, hij blijft doorgaan met bijzondere filmpjes maken (al zijn deze filmpjes wat ouder).

Themaweek 5: Olympische Spelen

Yurigate mist nuance

Tags

Brazilië, Olympische Spelen, Rio 2016, Rio de Janeiro, Yuri van Gelder

Binnen een paar uur nadat bekend werd gemaakt dat Yuri van Gelder waren de stellingen betrokken. Bijna iedereen had zijn mening klaar. Terwijl ik (en volgens mij de meeste volgers, liefhebbers) niet meer te horen kreeg dan het feit dat hij naar huis was gestuurd vanwege een paar te veel genuttigde biertjes, vormden zich al snel twee kampen.

Kamp 1 vond dat Yuri zelf mocht weten hoe hij leefde, al zou hij elke nacht bezopen terugkomen, zo lang hij maar presteert.

Kamp 2 vond het logisch dat hij werd weggestuurd, als je je niet aan de afspraken houdt, niet leeft als een topsporter, dan hoor je niet op de Spelen.

De kampen kwamen de dagen er na niet dichter bij elkaar. Sterker nog, het ging hard tegen hard. Een petitie om hem terug te sturen naar Rio werd gestuurd, een kort geding volgde al snel. Maurits Hendriks bleek al snel een gereformeerde kostschoolhouder.

Andersom werd gewezen op het gedrag dat anderen benadeelde, dat hij de regels al vaker gebroken had en dus niets te zoeken heeft op de Spelen, waar anderen wel serieus met hun sport bezig zijn.

In de discussie ontbrak alle nuance. Niemand die wilde luisteren naar de tegenpartij. Want beide kanten hebben sterke punten. De vergelijking met Best en Gascoigne is mooi. Twee spelers waar alle voetballiefhebbers gek op waren, ondanks hun levenswijze. Meteen kun je repliceren dat beide spelers veel meer hadden kunnen bereiken als ze voor hun sport geleefd hadden.

Aan de andere kant is het stringent en rigide toepassen van regels onzinnig, niet elke sporter is hetzelfde, wat voor de een goed is, is niet automatisch goed voor de ander. Maar als je eigen trainer het voorstel doet om je weg te sturen, dan weet je dat het niet om een enkel foutje gaat, dat het niet om slechts een paar biertjes gaat.

Al met al is het voor de leek onmogelijk een goed en gedegen oordeel te geven. Jammer is dat wel gebeurd. Nog jammerder dat het überhaupt nodig was hierover te praten.

Meningen:
Thijs Zonneveld
Wilfried de Jong
Theodor Holman
James Worthy
Auke Hulst

Themaweek 5: Olympische Spelen