Edwin Winkels – Welkom thuis
Een van de beste journalisten die Nederland kent, al jaren schrijver van vele mooie verhalen (Hard Gras, de Muur), vooral vanuit Barcelona, al de helft van zijn leven zijn woonplaats. Volgens mij was het de reorganisatie van zijn krant in Barcelona waardoor hij ineens meer vrijheid kreeg. Als freelancer met vele goede contacten, vooral in de sportwereld was dit geen ramp. Sterker nog, hij kreeg ineens de kans om een roman te schrijven. Een roman die blijkbaar al in zijn hoofd speelde, waarvoor hij nu ineens tijd kreeg.
Het motto schrijf over wat je weet, heeft hij gevolgd in zijn debuut. De hoofdpersoon in ‘Welkom thuis’, Harmen Turksma, is een Nederlander die in Argentinië was opgegroeid en weer terug naar Nederland moest. Hoe ziet Nederland er uit als je lang bent weggeweest. Ons land in 2024 is niet een land dat velen zullen herkennen. Er staat een muur omheen, je kunt er dus niet in, maar ook niet uit.
Van een afstandje, maar wel als iemand met vele contacten met zijn vaderland, heeft Winkels een duidelijke blik op ons land. En die blik is niet optimistisch, dat blijkt uiteindelijk wel uit deze roman. Bepaalde delen van het land zijn onbegaanbaar, rondreizen door het land is gevaarlijk, bijna onmogelijk. Groepen minderheden hebben hun eigen getto’s gecreëerd. Het land is sober, afgesloten van de buitenwereld, op zichzelf gericht.
Het prachtige gegeven van dit boek zorgt voor een blik naar binnen bij de lezer. Is het echt zo erg? Zijn we echt zo hard aan het veranderen? Uiteindelijk heb je een buitenstaander nodig om de realiteit te laten doordringen. Winkels is die buitenstaander. Het boek is een roman, maar kan ook als een waarschuwing worden gezien. Zoals 1984 dat 36 jaar voor dat moment was, zoals Brave New World dat was, zo is ‘Welkom thuis’ misschien wel de Nederlandse toekomstvoorspeller.
Uiteindelijk is dat volgens mij niet het doel, maar het levert wel een mooi en meeslepend verhaal op. Als de Odysee, 24 hoofdstukken lang, in elk hoofdstuk is zelfs een citaat verwerkt uit de inspiratiebron, moet Turksma terug naar Nederland om zijn zieke vader op te zoeken. Maar hoe kom je er in? En hoe kun je je dan verplaatsen, wat is de meest logische weg naar de boerderij in Friesland? Een ware helletocht ontvouwt zich, keer op keer vraag je je als lezer af wat er is misgegaan in Nederland dat het land er zo uitziet. Maar niet alleen dat, het maakt je ook nieuwsgierig naar de volgende stap. Rotterdam Antilliaans? Okay, maar Utrecht dan? En de Veluwe?
Schitterend boek dat niemand in 24 keer zal kunnen lezen, een hoofdstuk lezen en dan wegleggen gaat echt niet. Het plot is grappig, maar nauwelijks relevant voor de strekking van het verhaal. Als zo vaak gaat het niet om de bestemming, maar om de weg er naar toe. Welkom thuis is de zwaarst mogelijke weg. En nu maar hopen dat Winkels een zwartdenker is, dat Nederland zich niet zo zal ontwikkelen als geschetst in dit boek. Want volgens mij zit ik dan in 2021 al op de Argentijnse pampa’s. Daar is naast de Fries-Argentijnse familie Turksma vast nog wel ruimte voor een paar Twentse vluchtelingen.
Citaat: “Hij had Nederland tijdens zijn laatste reizen al steeds benauwender gevonden, druk, haast, geen ruimte. Zelfs bij zijn werkbezoeken aan boeren in Friesland en Groningen miste hij de weidsheid van de pampa. Reed je door Nederland over een snelweg, dan had je om de vijf kilometer wel een afslag, om de vijf kilometer een dorp, mensen, wegen, winkels, bezigheid. En huizen overal, ook waar geen afslag was. Nooit was de buurman verder weg dan een kilometer. (p.51)
Nummer: 13-053
Titel: Welkom thuis
Auteur: Edwin Winkels
Taal: Nederlands
Jaar: 2013
# Pagina’s: 320 (9206)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-90-388-9690-8
Meer:
Boek op zijn eigen site
Wikipedia
De Avonden (interview stream)
Escuchando a Cruyff
Spotify playlist bij dit boek
Hard Gras 87 – De zaak Cruijff
