Vorige week op televisie in Andere Tijden Sport de vreemde Uefa-cup finale van Feyenoord, twee dagen na de moord op Pim Fortuyn. Iets langer geleden de prachtig nep-documentaire over het Pim Fortuynmuseum: RO TV (RO Theater).
Wat mij nog het meest verbaasd is de oprechte woede, het niet gespeelde verdriet van zo vele (vooral) Rotterdammers. Mensen die hele verhalen in een condoleanceregister schrijven, ondanks dat ze de overledene nooit persoonlijk gesproken hebben, ondanks dat ze ‘m eigenlijk helemaal niet kennen.
De massahysterie die uiteindelijk uitmondde in 1,6 miljoen stemmen op een lijk. Of op een groepje gelukszoekers die in zijn naam in de Tweede Kamer terechtkwamen. Marcel van Roosmalen volgde een aantal van hen, schreef er een prachtig boek over: De Pimmels.
Ik was tien toen John Lennon werd vermoord. Ik had net zijn muziek ontdekt, kende al wel het een en ander van de Beatles en was verdrietig. Maar ik heb niet gehuild, ik heb geen stille tocht gelopen, ik heb geen kaart gestuurd naar Yoko Ono. Lennon was een held, maar stond te ver van me af voor persoonlijk leed.
Hoe komt het zover dat mensen blindelings achter iemand aanlopen die weliswaar erg veel charisma heeft, maar ook geen oplossingen had. Hij was iemand die problemen zag en ze goed kon verwoorden. Knap, maar zeker niet uniek. Als ik deze week bij Ajax een weekje mag rondneuzen, schrijf ik volgende week een rapport waarin de belangrijkste problemen worden benoemd. Dat betekent niet dat ik net zo veel van voetbal begrijp als Cruijff, maar wel dat het erg simpel is problemen te benoemen. Een maandje bij een willekeurig ministerie en ik doe hetzelfde. Elk verpleegtehuis, elke onderwijsinstelling, problemen in overvloed. Maar een oplossing is veel moeilijker.
Ook Fortuyn had geen oplossingen. Wilders heeft ze nu ook niet. Ik kan alleen maar niet begrijpen waarom sommige mensen (miljoenen blijkbaar) wel geloven in leiders als Fortuyn. Hoe slim die man ook was, hoe goedgebekt, hoe charismatisch dan ook.
Waarom ga je uren in de rij staan zodat de butler van Fortuyn jouw persoonlijke boodschap aan Pim kan lezen? Waarom overweeg je zelfs maar te stemmen op een partij die bevolkingsgroepen wil ontmenselijken en terugbrengen tot statistieken? Waarom ga je er automatisch van uit dat elke politicus waar je het niet mee eens bent een leugenaar is, een zakkenvuller?
Das gesunde volksempfinden, ik zal het wel nooit begrijpen…