5 – Herbert Grönemeyer – Flugzeuge im Bauch

Tags

Faith no more, Gerbie's top 212, muziek

Nummer	5
Artiest	Herbert Gronemeyer
Titel	Flugzeuge im Bauch
Jaar	1984
Wikipedia	Flugzeuge im Bauch
Website	Groenemeyer
Tekst	Songtexte

Dinsdagochtend, op de fiets over de Borkeld naar school. Eerst over de Holtdijk, dan binnendoor. Ik heb nog geen walkman, maar er komt mooie muziek op de radio. Dus heb ik zes grote batterijen gekocht voor mijn radio en ligt die bovenop mijn schooltas, onder de snelbinder. Straks in Holten zet ik die in de schuur van een klasgenoot die vlak bij school woont, zodat ik er niet de hele dag mee hoef te sjouwen.

Veel goede muziek hoor ik, maar meestal in het Engels, een enkele keer in het Nederlands. En dan is er op een dag een Duitse zanger die een prachtig nummer schrijft over vliegtuigen in je buik. Ik gok dat het een variant op vlinders is, maar ben te jong om het te begrijpen. Ik besef wel dat het een erg mooi nummer is, zwaar, het raakt me.

De LP vond ik snel bij de bieb, voor een gulden kon ik die huren, het bandje speelde ik vaak. Titel was de postcode en woonplaats van de zanger. Een lelijke industriestad in het Ruhrgebied. Vele mooie liedjes, maar zonder enige twijfel was het nummer dat ik het eerst hoorde het allermooist.

Het werd geen hit, maar wel een klassieker. De veel live spelende zanger zorgde er voor dat het nummer in het collectief geheugen van de Duitsers kwam te zitten. Het nummer is vaak gecoverd, anderen scoorden wel een hit met het nummer. Maar de zanger was ondertussen zo groot, dat hij in heel Duitsland stadions uitverkoopt. Hij mag een MTV Unplugged doen, ook uniek voor iemand die een ‘kleine’ taal als voertaal gebruikt.

Zelf had ik het bandje mee naar de Dominicaanse Republiek in 1992. Daar was er een erg aardige telefonist die via de Duitse ambassade de taal wilde leren. Hij kopieerde het bandje en begreep ook dat juist dit nummer het beste was. Op een rustig moment hoorde je achter de receptie iemand met een zwaar Spaans accent in zingen losbarsten. “Schatt’n im blick, dein Lachen ist gemalt. Deine Gedanken sind nicht mehr bei mir.” Hij had helemaal geen idee, net als ik jaren daarvoor. Ondertussen weet ik beter. Het nummer is er alleen maar beter door geworden.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

6 – Faith No More – Epic

Tags

Faith no more, Gerbie's top 212, muziek

Nummer	6
Artiest	Faith No More
Titel	Epic
Jaar	1990
Wikipedia	Epic
Website	FNM
Tekst	AZ lyrics

Eind jaren tachtig ontdekte ik een leuk bandje. Op mijn verjaardag kreeg ik twee LP’s, vrienden hadden samen gelapt. Ik draaide ze vaak.

Epic heeft alles wat een mooi liedje moet hebben, vooral de contrasten spreken mij aan. Rappen en zingen. Hard en zacht. Rustig en snel. Staccato en melodieus. En dat allemaal binnen een paar minuten.

Zonder enige twijfel is dit het beste nummer van een band die meerdere prachtige nummers schreef. Het is een van de bands waarvan ik het doodzonde vind dat ik ze nog niet live heb gezien, al heb ik ook beelden gezien waaruit blijkt dat je mazzel kunt hebben, maar ook pech bij een concert.

Ook leuk is het speculeren over de tekst. Want wat is ‘it’, waaraan zo veel gerelateerd wordt? Hele websites discussiëren over de mening. Voor mij niet relevant, het geeft aan dat een goede tekst veel verschil kan maken, maar een goed nummer hoeft niet perse een even goede tekst te hebben.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

7 – Krang – Kraaien

Tags

Andre Manuel, Gerbie's top 212, Krang, muziek

Nummer	7
Artiest	Krang
Titel	Kraaien
Jaar	1997
Wikipedia	André Manuel
Website	Maneman
Tekst	No more lyrics

Hij stond al twee keer eerder in deze lijst, solo en met Fratsen. Dit nummer nam hij het eerst op met Krang. Zonder twijfel is het een eigen nummer, de band is hooguit begeleiding in dit lied, dat door velen als een van de beste Nederlandstalige nummers ooit wordt gezien. Ook in deze lijst bevestig ik dat.

Andre heeft een bijzondere fascinatie voor de dood, hij schreef meer nummers erover. Hij sprak en zong prachtig op de begrafenis van zijn eigen moeder, mijn tante. Kraaien is het verhaal over hoe hij zijn eigen afscheid ziet. Of hij dat daadwerkelijk wil, is niet relevant, het is een schitterende tekst.

De versie waarop hij op een oud traporgeltje zichzelf begeleidt is schitterend, roept herinneringen op aan een dergelijk orgeltje in de gang bij opa en oma. Ik kon er niet meer dan klanken uitkrijgen, Andre kan daadwerkelijk spelen, maar dat herinner ik me niet, misschien toen nog niet.

Het beeld klopt, velen zullen zich er in herkennen, velen zullen niet op traditionele wijze weggebracht willen worden. Papa zei ooit dat hij de generale repetitie van zijn eigen begrafenis wel wilde zien. Kijken wie er zou komen. Niemand krijgt dat voor elkaar.

Krang was een stuk experimenteler dan Fratsen. Alsof Andre bang was voor het grote publiek, dat Fratsen daadwerkelijk door zou breken. Muzikaal zat het goed in elkaar, ze maakten een zestal prachtige albums. Meerdere memorabele nummers, maar een doorbraak zat er niet echt in, ook al werden ze door kenners zeker gewaardeerd. Tegenwoordig speelt Andre met allerlei muzikanten, vaak onder de naam Dancing Dollekamp. Nummers van Fratsen en Krang komen terug. Met zijn columns, zijn shows als cabaretiers, losse optredens, losvaste samenwerkingsverbanden en hier en daar een snabbel leeft hij van de kunst. En dat vele Nederlanders niet door hebben welk een talent hij is, dat is hun gemis.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

8 – The Call – I still believe

Tags

Gerbie's top 212, muziek, The Call

Nummer	8
Artiest	The Call
Titel	I still believe
Jaar	1986
Wikipedia	The Call
Website	The Call
Tekst	Songfacts

Ik ga terug naar de jaren tachtig; de dinsdagmiddag van de Vara en de woensdagmiddag van de VPRO zijn de enige middagen dat je naar de radio wil luisteren. De Verrukkelijke 15 is de lijst die er toe doet, andere hitlijsten zijn totaal onbelangrijk.

Een nummer springt er uit op een middag. Het lijkt wel een gospelnummer, ‘I still believe’ heet het. De week er op luister ik weer en wordt weer gegrepen door het nummer dat aan de ene kant perfect past in de jaren tachtig (orgel!), aan de andere kant met een intensiteit gezongen wordt dat het nummer boven alle andere nummers van die tijd doet stijgen. Dit is een geweldige band, dat moet wel.

Ik koop de LP, prachtige hoes, en draai hem. Ik draai hem vaak. Grijsdraaien heet dat toch? Schitterende nummers, lekker mee blèren boven in mijn kamertje, ‘Everywhere I go’, ‘Blood Red’ en ‘Tore the old place down’. Maar mijn favoriete song blijft ‘I still believe’. Tussen haakjes moet er dan nog (the great design) achter.

De galm in de stem van zanger Michael Been is onovertroffen. Het klinkt bijna nep, maar tegelijkertijd heel echt. Bijzonder man dus. Zelfs bij de EO draai ik het nummer niet weg, terwijl ik destijds (en eigenlijk nog wel) een behoorlijke allergie had voor die omroep. De bijbelreferenties maken het geen slecht nummer.

Na Reconciled maakte de band nog wel een aantal albums, maar geen een kon in de schaduw staan van hun meesterwerk uit 1986. Reconciled is het enige album dat de tand des tijds heeft overleefd. De laatste jaren van zijn leven werkte Michael Been dus achter de schermen voor het bandje van zijn zoon, The Black Rebel Motorcycle Club. Elf jaar geleden kwam in België een eind aan zijn leven, slechts 60 jaar mocht hij worden. Maar zoals het cliché vaak, maar terecht, zegt: zijn muziek zal voortleven. Voorlopig is hij de enige die het gelukt is om deze ongelovige te laten meezingen met de woorden I still believe.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

9 – Rage Against the Machine – Killing in the name

Tags

Gerbie's top 212, muziek, Rage Against the Machine

Nummer	9
Artiest	Rage Against the Machine
Titel	Killing in the name
Jaar	1992
Wikipedia	Killing in the name
Website	RATM.com
Tekst	Lyrics

In het deel van de wereld waar ik me toen bevond kwam er slechts sporadisch wat ‘westerse’ muziek door. Dit dus niet. Wel herinner ik me de eerste keer dat ik het bewust hoorde. De wekker was al gegaan, ik had geen reden om op te staan. De wekkerradio stond op Arbeidsvitaminen. En toen kwam dit nummer voorbij. Geen gebruikelijke keuze voor dat programma.

Fuck you, I won’t do what you tell me. En dat tig keer herhalen. Het bleef hangen. Ik moet het nummer eerder hebben gehoord. De sprong van alternatief naar mainstream had ik gemist.

Volgens mij ken ik geen enkel nummer waarin zo veel oprechte woede is verwerkt. Het spat uit de boxen, het is af te lezen van het gezicht van Zack De La Rocha bij de optredens. De tekst is ook niet echt verhullend overigens.

Het nummer is volgens mij pas veel later een klassieker geworden, staat tegenwoordig hoog in de top 2000. Niet mijn favoriete lijst, maar er staat veel goede muziek in. De band is politiek gemotiveerd, schreef veel mooie nummers, vocht tegen veel misstanden, maar zo mooi als dit nummer werd het nooit.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

10 – Gavin Friday – Each man kills the thing he loves

Tags

Gavin Friday, Gerbie's top 212, muziek

Nummer	10
Artiest	Gavin Friday
Titel	Each man kills the thing he loves
Jaar	1989
Wikipedia	Each Man Kills the Thing He Loves (Album)
Website	Gavin Friday
Tekst	Gavin Friday

Hij was een jeugdvriend van Bono, dus moest hij wel goed zijn. Zijn band Virgin Prunes kende ik niet, maar solo kwam hij met een bijzonder album. Heel wat anders dan U2, waar ik fan van was, maar wel mooi. Een cover van Dylan, een van Brel. Eigen sfeervolle muziek en daarbij dat prachtige titelnummer.

Dat Oscar Wilde de tekst had geschreven was een aanbeveling. De puber die ik was had nog nooit iets van de goede man gelezen, maar iemand die literatuur en muziek weet te combineren heeft per definitie mijn steun. Wat klonk dit geweldig!

De LP heb ik grijsgedraaid. De hoes kreeg een plastic beschermhoes, dit moest goed bewaard blijven. Dit was een van mijn beste elpees ooit. Het was een stap van popliedjes naar andere muziekvormen. Chansons, singer-songwriters, er was zoveel moois te ontdekken, zo lang je op de radio maar wist wanneer je moest luisteren (VPRO, VARA) en wanneer niet (AVRO, TROS).

Later heb ik nog wel eens een album van hem opgenomen op een bandje, een CD aangeschaft. Maar alle andere muziek van hem samen, draaide ik gezamenlijk nog niet half zo vaak als dit ene album. De doorleefde stem, al dan niet bewust opgezet. De klassieke tekst. De passende melodie. De sfeer van het nummer. Dit is echt top tien.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

11 – Shakira – Inevitable

Tags

Gerbie's top 212, muziek, Shakira

Nummer	11
Artiest	Shakira
Titel	Inevitable
Jaar	1998
Wikipedia	Inevitable
Website	Shakira
Tekst	Genius

We zaten in haar auto. Ze had me uitgelegd hoe ze haar rijbewijs had gekregen. Het was even stil, er klonk muziek uit haar boxen. Het nummer had ik wel eens gehoord, je hoort overal muziek in Santo Domingo. Maar dit keer kreeg het nummer betekenis. Wat heet, dit vatte de afgelopen zeven jaar samen.

Regel voor regel verklaarde ze de tekst. En ook al spreek ik Spaans, al kon ik soms wat teksten meezingen, echt begrijpen was een ander niveau. Dit nummer kreeg heel snel een lading. Dit was ons. Er ging van alles mis, maar ‘seguir amandote’ was inderdaad ‘inevitable’. Onvermijdelijk. En ze wist ook al dat ik niet terug zou keren (zoals Shakira zong). Ze had gelijk. Dat had ik drie jaar daarvoor al besloten, maar ze wist me altijd weer aan het twijfelen te brengen, nu nog meer dan ooit. Zoals ze vaak had ze gelijk, ik heb haar nooit meer gezien.

Al snel wist ik een paar illegale bandjes te scoren van deze jonge Colombiaanse zangeres die er niet alleen leuk uitzag, maar die ook nog eens zelf prachtige muziek schreef. Libanees bloed in Colombiaanse furie, het leverde geweldige muziek op. De Unplugged sessie zat regelmatig in mijn walkman (dit was meer dan twee decennia geleden). Later vond ik meer cassettebandjes op allerlei marktjes.

Een paar jaar later ben ik docent en hoor ik wat meiden in een les kletsen over een nieuw zangeresje dat ze hadden ontdekt. Even dacht ik dat ik de stem herkende, maar ze zong in het Engels. Shakira sprak geen Engels wist ik. Ik had het mis. Ze had een cursus gevolgd, haar grootste hits vertaald, een nieuw album gemaakt. Dit werd haar internationale doorbraak. Dat album heb ik nog aangeschaft, maar ik haakte snel daarna af. De eigenzinnige tiener uit Colombia, zo getalenteerd werd nu een modepopje met doorgeproduceeerde muziek. Jammer. Maar de oude albums blijven prachtig. En via Inevitable ben ik eeuwig gelinkt aan die ene Dominicaanse jongedame.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

12 – Radiohead – Creep

Tags

Gerbie's top 212, muziek, Radiohead

Nummer	12
Artiest	Radiohead
Titel	Creep
Jaar	1992
Wikipedia	Creep
Website	Radiohead
Tekst	Genius

De karaokebar van het dorp op Menorca waar ik werkte was de enige kroeg die na werktijd nog geopend was. Als reisleiding was dat de plek waar we dus soms noodgedwongen belandden. De Spaanse songfestivaldeelname van 1974 kenden we halverwege het seizoen uit het hoofd, terwijl we het nummer zelf nooit eerder hadden gehoord. Tot op een avond een onbekende de microfoon pakte en begon te zingen. Gesprekken vielen stil, deze jongedame kon echt zingen. Zij paste niet hier. Sterker nog, dat zong ze ook, ‘I don’t belong here’. Ik kende het nummer, maar op dat moment realiseerde ik me dat ik het een geweldig nummer vond.

Terug in Nederland luisterde ik weer wat vaker naar het cassettebandje dat ik al had. Niet veel later kwam OK Computer uit, schitterend album, een van mijn all time favourites. Radiohead werd een van mijn favoriete bands. Een van de beste bands die ik nog nooit live zag, want ze werden sneller groot dan ik kon bijhouden.

Maar ook al draaide ik dat klassieke album het vaakst, mijn favoriete nummer blijft Creep. Op YouTube staan vele versies, live, op televisie, de clip en vele (vooral matige) covers. Maar al wordt het nog zo slecht nagespeeld, zelfs dan hoor je dat het een geweldig nummer is. Ik kan het meerdere keren na elkaar draaien, dat is voor de meeste nummers niet aan te raden.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

13 – Do re mi – Man overboard

Tags

Do re mi, Gerbie's top 212, muziek

Nummer	13
Artiest	Do re mi
Titel	Man overboard
Jaar	1985
Wikipedia	Man over board
Website	Deborah Conway
Tekst	Genius

Een controversiële tekst blijkbaar, de eerste band in Australië die de woorden ‘pubic hair’ en ‘anal sex’ in een lied verwerkten. Mijn engels was goed genoeg om dat te begrijpen, maar Nederland was in de jaren tachtig nog vooruitstrevend, zelf had ik niet bedacht dat het een bijzondere tekst was.

Wel werd ik gepakt door de stem, de overtuigingskracht van het verhaal in combinatie met de emotie van de zangeres. Hier zong iemand die bedrogen werd en aan wie je kon horen dat het haar raakte. Het raakte mij ook.

Een echte hit werd het niet. Maar daarom was het nummer niet minder leuk. Dertien jaar geleden blogde ik er al over. De uithaal aan het eind van de eerste deel gaat nog steeds door merg en been. “What am I expected to do, shout Man overboard?”

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.

14 – John Lennon – Imagine

Tags

Gerbie's top 212, John Lennon, muziek

Nummer	14
Artiest	John Lennon
Titel	Imagine
Jaar	1971
Wikipedia	Imagine
Website	John Lennon
Tekst	AZ Lyrics

Het schooljochie dat ik nog was, had net zijn nieuwste soloplaat gehoord. Ik kende zijn bandje uit de jaren zestig wel, maar solo was nog niet doorgedrongen. En ik weet nog dat op de radio werd verteld dat hij vermoord was in New York. Hoezo Starting over? Het was over.

De jaren daarna werd ik alsnog een echte fan. Ik heb zelfs de CD gekocht die in een papieren zak verkocht moest worden, waar hij met Yoko Ono naakt op de hoes stond. Die foto was niet zo erg, de zang van zijn vrouw was dat wel.

Een half plankje boeken staan in de kast. In het Nederlands, Spaans, Duits en vooral Engels. De belangrijkste heb ik gelezen. Ik liep half Havana door op zoek naar zijn standbeeld, want zelfs op Cuba is hij een dromer, maar niet de enige.

Hij werd vermoord door een idioot. Niet om zijn ideeen, die de FBI best gevaarlijk vonden, maar omdat de moordenaar indruk wilde maken op een actrice. Ik ben al flink ouder dan hij ooit is geworden, maar de impact die hij heeft gehad in zijn veel te korte leven, halen weinigen. Zonder twijfel mijn favoriete Beatle. Zonder twijfel een van mijn helden, een woord dat ik niet zo snel gebruik. En zijn beste soloplaat is genoemd naar het beroemdste nummer. Dat nummer dat iedereen kent, waar je niet omheen kunt. Ik ook niet dus.

Gerbie’s top 212: Uitleg en regels. De volledige lijst tot nu toe: Top 212, te beluisteren via Spotify, Deezer en YouTube.