Auke Kok – Johan Cruijff
Al jaren wist iedereen dat dit boek eraan zat te komen. Meerdere keren zat Kok aan tafel bij DWDD om te vertellen over de voortgang, om hulp te vragen over bepaalde aspecten, om te praten over Cruijff, als daar aanleiding voor was. Natuurlijk wist ik dat ik dit boek graag wilde lezen. Vlak voor verschijnen volgde nog een rel, waarin de Cruijff foundation de schrijver voor de rechter daagde om een detail achterin het boek. Hij verloor en daardoor had ik een ideale boekenlegger in dit boek. De rectificatie van acht regels was al weer achterhaald op het moment dat deze losse bladzijde gedrukt werd. Follow the Money en de Volkskrant kwamen met details die ontbraken in het boek, maar die Kok eigenlijk behoorlijk rehabiliteerden. In de podcast van Gijs Groenteman hoorde ik de schrijver onlangs vertellen over de zenuwachtige laatste dagen voor het verschijnen van het boek.
Het was ook niet verrassend dat er een rel was rondom Neerlands beste voetballer ooit, zijn hele carrière als voetballer en daarna was vol met rellen. Zelfs na zijn dood dus. Wat eigenlijk best jammer is, want zo’n uniek talent zou geëerd moeten worden zonder het eeuwige ‘maar’ dat er volgt op zijn verdiensten.
Gelukkig heeft Kok een boek geschreven dat aan de ene kant compleet recht doet aan de voetballer Cruijff, maar tegelijkertijd niet een heldendicht is, een lofzang van een bewonderaar.
En ook al was dit het tweede erg dikke boek dat ik dit jaar las, ik vloog er doorheen. Kok heeft goed voorwerk gedaan, voordat hij schreef. Een literatuurstudie van heb ik daar (jammer dat de bibliografie niet achterin het boek staat), een lijst met geïnterviewden om u tegen te zeggen, een hoeveelheid bronnen die past bij de status van dit boek, de biografie over een van de meest invloedrijke Nederlanders ooit. Vooral zijn jeugd en voetbalcarrière komen daardoor goed naar boven in dit boek. Veel prachtige inkijkjes in wat er zoal gebeurde voordat er weer een schitterende wedstrijd volgde. Veel anekdotes, die soms vertederend, dan weer grappig waren. Veel herkenbare momenten, die zelfs voor iemand die de actieve carrière van Cruijff nauwelijks bewust heeft meegekregen, zoals ondergetekende, een ‘o, ja’-moment opleverden.
Wat een genot om te lezen over Cruijff, wat een voorrecht om gedeeltelijk in dezelfde tijd te hebben kunnen leven. Wat een bijzondere man, wat een legendarische voetballer. Eigenlijk is het best verbazingwekkend dat er niemand zoals Kok een begin heeft gemaakt om diens leven volledig in kaart te brengen. Wat jammer dat de meeste ophef na verschijning ging over een paar bladzijden achter in het boek, waarin het vreemdgaan van de schrijver en het feit dat hij een miljoen per jaar kreeg belangrijk worden gemaakt, terwijl het natuurlijk over de geniale voetballer zou moeten gaan, die eerst als speler, daarna als trainer en tenslotte als influencer de sport zo ingrijpend heeft veranderd.
Compliment voor Kok dat hij een boek heeft geschreven dat aan de ene kant alle reeds bekende hoogtepunten niet negeert, maar er aan de andere kant toch in slaagt om een boek te schrijven over Cruijff, waar al zoveel over geschreven is, zonder dat het een herhaling van zetten is geworden.
Enige punt van kritiek: de eerste 500 (ruim) bladzijden gaan over zijn actieve voetballoopbaan, de reden natuurlijk dat eenieder de goede man kent. Maar daardoor komen de jaren er na, eerst als trainer, later als analist en tenslotte als merk, weldoener, levende legende, er veel te bekaaid vanaf. Als er ooit een reden was om vlak voor de verschijningsdatum de laatste 100 bladzijden eruit te scheuren en bekend te maken dat je bezig bent met deel twee, het leven na voetbal, dan was het wel deze biografie. Misschien alsnog? Gewoon net zo grondig en net zo uitgebreid als de eerste vijfendertig jaar van zijn leven beschrijven, nog zo’n dikke pil. Ik zal hem zonder enige twijfel aanschaffen, lezen en ook weer over bloggen.
Citaat: “Hij had zelfs de kans benut om een hersenoperatie van dichtbij te volgen en zo meende hij na tientallen operaties inmiddels een goed inzicht in de materie te hebben. Dat inzicht kwam goed van pas nu bij hem twee bypasses zouden worden aangebracht. Na enig nadenken stemde Cruijff toe dat een voor hem een onbekende chirurg de operatie zou verrichten; en pas toen hij precies begreep wat er zou gebeuren, mocht de dokter aan de slag.” (p.568)
Nummer: 20-029
Titel: Johan Cruijff
Ondertitel: De biografie
Auteur: Auke Kok
Taal: Nederlands
Jaar: 2019
# Pagina’s: 639 (6763)
Categorie: Voetbal
ISBN: 978-90-488-3731-1
Meer Kok:
Tussen godenzonen
Balverliefd
Meer Cruijff:
Mijn Johan Cruijff
Pieter van Os – Johan Cruijff, de Amerikaanse jaren
Johan legt de ruit uit
Hard Gras 87
Maarten van Roosendaal over Cruijff
Edwin Winkels – Escuchando a Cruijff
En un momento dado
De verhalen en imitaties
Legendarische overwinning in Bernabeu
Het mooiste stiftje
Nog een weekje nummer 14
Voor altijd nummer 14
Afscheid van 14
Meer over deze biografie:
Auke Kok
Bronnen
Hebban
Parool
AD
Ajax Showtime (Kok verliest kort geding)
Ajax Showtime (Cruijff kreeg miljoenen van loterijen)
Niets is geheel waar, en zelfs dat niet. 