Tags
boeken, boeken 2009, boekrecensie, lezen, politiek, Vincent Bijlo
Vincent Bijlo – De woordvoerder (09-034)
Bijlo’s alter ego Otto Iking keert terug in zijn derde roman. De cabaretier (Iking, niet Bijlo) treedt al jaren op als er op een avond na een voorstelling iemand bij hem de kleedkamer binnenkomt. Het is de net gekozen lijsttrekker van de Partij van het Volk. Deze wil hem graag inlijven in zijn campagneteam. Gevlijd, maar vooral ook omdat hij niet weet hoe hij nee moet zeggen, stemt Iking in met het voorstel en voor hij het weet zit hij op het partijbureau tussen spindocters en bureaucraten mee te praten over de toekomst van het land.
Het wordt allemaal een stuk lastiger wanneer blijkt dat lijsttrekker Aad de Boer het niet zo goed doet als een nieuwkomer in de politiek, bijgenaamd de doctor, lijsttrekker van Houdbaar Nederland. In de tussentijd gebeurt er ook nogal wat in de wereld, vooral de aanslagen van 11 september veranderen veel.
Uiteindelijk loopt het natuurlijk allemaal gigantisch uit de hand. Iking gaat vreemd, de Boer weet niet hoe hij het tij moet keren, het campagneteam interesseert zich eigenlijk nauwelijks voor politiek en de doctor krijgt de een na de andere loftuiting van de pers.
Bijlo weet in dit boek de hele hype rondom de opkomst van Fortuyn genadeloos te analyseren. Soms ligt het er een beetje te dik bovenop. Het detail dat lijsttrekker De Boer zich wel eens in SM-kringen begeeft is volgens mij een beetje te duidelijke hint richting Melkert, waarvan destijds deze geruchten gingen. Kon je voorheen nog een mengeling van Kok en Melkert lezen in De Boer, dit detail maakt dat weer lastig.
Toch kan ik me goed voorstellen dat Bijlo dit boek wilde schrijven. De massale hysterie in de Nederlandse politiek en eigenlijk het hele land tijdens de opkomst van Fortuyn vraagt gewoon om een tegengeluid. Het tegengeluid wordt door de schrijver goed verwoord, maar aan de andere kant was het niet bepaald een succes, ik kocht het boek bij de Slegte, in de reguliere boekhandel heeft het boek niet lang gelegen. Sterker nog, totdat ik Bijlo zelf sprak na een voorstelling vorig jaar, wist ik niet eens van het bestaan van het boek.
Mocht ik in samenzweringen geloven (ik vind ze in ieder geval interessant), dan vermoed je dat van hogerhand bepaald is dat dit boek niet populair mocht worden. Realistischer is echter dat Bijlo, met al zijn gezond verstand, met zijn sarcastische kijk op het land, gewoon niet groot genoeg is bij het grote publiek. Het is nog altijd simpeler een boekje columns van Youp van ’t Hek te lezen (“Hij heeft wel gelijk”, en dan gewoon verder) dan om de kijk van Bijlo tot je te nemen. Het ironische is misschien wel dat de blinde cabaretier het land beter ziet dan menig ander, maar dat hij nooit helemaal serieus genomen wordt omdat hij ooit, meer dan een decennium geleden, doorbrak met een flinke dosis zelfspot. Sindsdien is hij in het vakje ‘blinde cabaretier’ terecht gekomen en voor de massa is daarmee de kous af. Hoef je niet meer over na te denken, hoef je verder niet meer op in te gaan.
Jammer, omdat Bijlo een veel groter publiek verdient. Zowel zijn shows als zijn boeken verdienen de steun van een groot en kritisch publiek. Je hoeft het niet automatisch met hem eens te zijn, maar nadenken over de vragen die hij, direct of indirect, aan het grote publiek stelt, zou ons land goed doen. En als je dat lukt als denker, dan heb je heel wat bereikt.
Quote: “Vanavond in Plein Politiek: Het Schot Voor De Boeg. Een hilarisch debat tussen de doctor en Aad de Boer over de belangrijkste maatschappelijke thema’s van dit moment. Een confrontatie tussen nieuw en oud, een boeiende vooruitblik op de misschien wel hardste verkiezingscampagne ooit, waarin de winnaar nu al duidelijk lijkt. Kijk vanavond, en u weet niet wat u ziet. Lef versus Macht, vanavond in Plein Politiek.” (Blz. 124)
Nummer: 09-034
Titel: De woordvoerder
Auteur: Vincent Bijlo
Taal: Nederlands
Jaar: 2003
# Pagina’s: 219 (7630)
Categorie: Fictie
ISBN: 90-295-0441-2