Op 7 oktober begon een nieuw hoofdstuk in de eeuwigdurende chaos van het Midden-Oosten. Sindsdien is het op social media propagandaoorlog tussen de fans van de Palestijnen en zij die vinden dat Israël gelijk heeft.
Probleem: de Palestijnen hebben een punt, als ze zeggen dat ze al decennia onderdrukt, gediscrimineerd worden en zich mogen verdedigen. Het geweld van Israël is sindsdien buitenproportioneel.
De Israëli’s hebben een punt wanneer ze stellen dat ze zijn aangevallen op eigen grondgebied en zich mogen verdedigen om te voorkomen dat het weer gebeurt.
Maar dan: Als beide partijen gelijk hebben, is het lastig om partij te kiezen.
Extra complicatie: de rol van Iran en de Verenigde Staten. Beiden niet direct betrokken, maar wel beide van grote invloed.
Nu wordt het lastig. De VS kiest overduidelijk een partij, maar wil dan mede bepalen hoe en wat. Iran kiest een andere partij en dreigt mee te vechten.
Op social media zie ik velen die Iran bashen. Maar doet Iran niet hetzelfde als Israël? Hun ambassade is aangevallen, zij slaan terug. Dus als je consequent bent en Israël gelijk geeft, moet je Iran ook gelijk geven. Anderen proberen de VS de schuld te geven. Niet zelf aangevallen, maar wel militaire hulp. Ook inconsequent.
Kortom: Partij kiezen? Beter niet. Inconsequent.
Gerbie vindt iets (deel 19). Een serie waarin ik in precies 212 woorden probeer het nieuws te duiden.
Meer dan twee maanden heb ik me buiten de discussie gehouden. Er is geen oplossing. Het gaat altijd, per definitie mis. Ik hield het bij een meme op twitter / x. En ik refereerde aan een eigen blogje van negen jaar geleden, met een diagram vanuit een krant.
Vorige week las ik een blogje van blogvriend Koen. Hij refereerde aan een stuk (van historicus Han van der Horst) dat hij las op de opiniesite Joop. Daar las ik de minst slechte oplossing tot nog toe. Goede oplossingen zijn er niet. Kort citaat:
Elke andere, die de liquidatie van Israël inhoudt of het uitzicht op onafhankelijkheid voor de Palestijnen belemmert, leidt tot oorlog en vernietiging.
Volgens mij is al het andere geprobeerd. Laten we dus dit naïef en onhaalbaar plan maar proberen.
“Curiousity and humor”, Oz heeft het recept tegen fanatisme. Hij zei het in een interview, het raakte mij bijzonder. Zonder enige twijfel beweer ik al jaren hetzelfde. Onderwijs en zelfspot, een marginale variant op zijn uitspraak, zijn volgens mij de beste oplossingen voor alle problemen.
Volgens vele recensies is Judas het meesterwerk van de Israëlische schrijver. Vol verwachting begon ik aan het boek. Ik begrijp de recensies, ik zie de klasse, ik genoot van het verhaal. Wat een schitterend boek.
Zoals goede literatuur betaamt, kun je het boek op meerdere lagen lezen. De jonge idealistische student Shmuel, de hoofdrolspeler, zit op een dood spoor met zijn studie. Hij krijgt een kamer in het huis van Wald. In ruil daarvoor moet hij de oude man ’s avonds van eten voorzien (door de buurvrouw gebracht) en een paar uur met hem discussiëren. Diens schoondochter Atalia is degene die hem aanneemt, een knappe dame van 45, weduwe en ongrijpbaar. Je kunt het verhaal dus lezen als het samenspel van deze drie personen onder hetzelfde dak.
Daarnaast speelt er altijd het verhaal van verraad. Shmuel, gefascineerd door Judas, druk zoekend in oude literatuur naar de rol van de beroemdste verrader uit de geschiedenis. Maar er is ook verraad als we het hebben over de rol van Abravanel, de vader van Atalia tijdens het stichten van de staat Israël. Door velen werd hij als verrader gezien, door anderen juist als held.
De drie verschillende tijden lopen door elkaar in het verhaal. En kunnen ook weer niet los van elkaar gezien worden. Dat maakt het verhaal zo sterk, er is geen mogelijkheid de verhalen los van elkaar te zien. Verraad komt altijd voor. Liefde ook. Nog knapper is dat geen van de drie hoofdfiguren er beter of slechter af komt dan de andere twee. Ze zijn heel verschillend, zitten in andere levensfases, hebben denkbeelden die niet overeenkomen. Het boek zit zo goed in elkaar dat je het onvermijdelijke einde, dat je al tijden ziet aankomen, het liefst zo lang mogelijk zou willen uitstellen. Je wil ze alle drie volgen, weten wat er met ze gebeurt, de parallellen met de geschiedenis blijven ontdekken, de onderlinge verhoudingen zien veranderen.
Een van de beste boeken van de laatste jaren.
Citaat: “The fact is that all the power in the world cannot transform someone who hates you into someone who likes you. It can turn a foe into a slave, but not into a friend. All the power in the world cannot transform a fanatic into an enlightened man. All the power in the world cannot transform someone thirsting for vengeance into a lover. And yet these are precisely the real existential challenges facing the state of Israel: how to turn a hater into a lover, a fanatic into a moderate, an avenger into a friend.” (p.93/94)
Niet negeren. Niet aanklikken en dan besluiten dat je de stem van Tom Waits vreemd vindt. Niet op de achtergrond aanzetten en wat anders gaan doen. Gewoon luisteren en meelezen. Tot het eind.
De Volkskrant staat niet bekend als een krant met erg veel humor. Okay, Gumbah is leuk. CAMU goed voor een glimlach, maar verder is het altijd behoorlijk serieus. Gelukkig maar, een krant hoeft voor mij niet leuk te zijn, als het maar informatief is. Aan dat criterium voldoet de krant wel. Toch deed dit bericht mij lachen. Geen glimlachje, maar een echte lach.
Hoe is het mogelijk dat een president, anno 2006, niet begrijpt dat hij zijn eigen graf graaft door de Holocaust te ontkennen. Volgens mij waren de ontkenners tot aan vorige week altijd ongevaarlijke gekken. Kaalkopjes die indruk probeerden te maken. Mislukte politici die vertwijfeld publiciteit zochten. Maar geen president, zeker geen gekozen president.
Maar zo dom kan de goede man toch niet zijn? Iran was ten tijde van de Sjah, nog geen 30 jaar geleden een modern en ontwikkeld land. 11 jaar geleden, toen ik tijdens mijn sociale dienstplicht veel met vluchtelingen te maken had, stond het opleidingsniveau van Iran op eenzame hoogte. In Somalië stonden universiteiten die bij ons niet de naam MBO mochten dragen, in de VS was het niveau bagger, op een paar dure scholen na, maar in Iran daar was een diploma echt een waardevol papier. Al die Iranezen zullen toch niet opeens hun verstand verloren hebben. Er zullen er toch niet veel zijn die de president geloven?
Dat Israël weinig populair is in de Arabische wereld is weinigen ontgaan. Zelf ben ik ook weinig gecharmeerd van de machtspolitiek van Israël en de Verenigde Staten. Maar om de Holocaust te ontkennen, omdat je het niet eens bent met het hedendaagse beleid van de Joodse staat, lijkt mij niet een slimme zet.
Het wordt weer grappig wanneer Ahmadinejad Israël wil verplaatsen naar Canada of Alaska (ruimte genoeg). Alternatief is een stuk land in Duitsland of Oostenrijk, als wiedergutmachung voor de tweede wereldoorlog. Ben ik de enige die de inconsequentie ziet? Eerst geen Holocaust, maar later wel een schuldgevoel? Wel een leuke suggestie overigens, is die in 1947 niet ter sprake gekomen?