Onbeschrijflijk mooi

Tags

concert, concertrecensie, kunst, Kyteman, muziek

Vreemde titel als je meteen daarna toch gaat beschrijven wat je hebt gezien. Maar het is zo lastig om in woorden te vatten hoe goed The Kyteman Orchestra was afgelopen vrijdag in Enschede. Het woord uniek komt te vaak voor in recensies, of het nu om boeken, films of muziek gaat, binnen een paar maanden is het al weer vergeten of verbeterd. In dit geval heb ik echt iets unieks gezien. The Jam Sessions zorgen er namelijk voor dat je echt iets eenmaligs ziet. Aan het begin van de avond weten zelfs de muzikanten niet wat er gaat gebeuren. Wel dat ze gaan improviseren.

Colin Benders, de genius achter dit verhaal, deed nog een poging om tussendoor even wat uit te leggen. “Drie kwart van ons weet ook niet waar het heen gaat”, het was bijna niet te geloven. In het publiek zag ik een geoliede machine, een orkest van 21 rasmuzikanten die vele stijlen door elkaar gooiden. Zo maar wat namen die door mijn hoofd schoten tijdens de avond: Focus, Deep Purple, Vivaldi, Miles Davis, Coldplay, Bach, Queen, Orff, Gangstarr, Frank Zappa en dan ben ik niet eens een muziekkenner, mis ik vast nog een hoop.

Het was klassiek met pop, jazz met hiphop, het was onbeschrijflijk. Muziekstukken van twintig minuten die op meerdere punten afgelopen leken te zijn laaiden aan de andere kant van het podium weer op. Strijkers namen melodielijnen over van blazers, solisten trokken ineens het hele stuk naar zich toe, rappers bedachten soms een tekst die zou kunnen passen bij de muziek van dat moment.

Ongelooflijk jaloers was ik op de muzikanten op het podium. Dat je zo goed bent dat je inspeelt op een ander en in de tussentijd gewoon een volle zaal op apegapen legt. Dat je met klanken humor de zaal in kunt schieten. Dat je ooit begon op tubales, wetende dat de lokale fanfare je einddoel was, om dan ineens jaren later op de poppodia van Nederland te staan.

En voor deze verzameling muzikale talenten staat een bescheiden trompettist, die slechts twee keer zijn eigen instrument bespeelde. Die zich bijna geneert als hij uitlegt wat ze aan het doen zijn. Die vol overgave het orkest op onorthodoxe manier aanstuurt, die zonder twijfel wordt gezien als de leider van het geheel. Een muzikaal talent zoals ik er geen een ken. Als leek zou het zo maar kunnen dat hij er alleen maar zich staat uit te sloven en dat de muzikanten hun eigen gang gaan, maar alles wijst er op dat ze naar hem luisteren. Hoe daar dan zulke geweldige muziek uit kan komen, ik heb geen idee, maar ik ben blij dat ik er getuige van mocht zijn.

Een ding weet ik zeker. Doordat ze elke avond alleen maar improviseren, heb ik iets gezien dat niemand ooit weer zal zien. Daarom ben ik trots dat ik het mocht zien.

Meer Kyteman op gerbie.nl:
Crossing Border (15-12-2012)
Pinkpop 2012
HMH Amsterdam (november 2009)
Wat een talent> (maart 2009)

Advertenties

Kyteman Orchestra @ Crossing Border Enschede, 15 november 2012

Tags

concert, concertrecensie, Enschede, Kyteman, muziek

Overdonderend is het woord. “Preaching to the choir”, prachtig eerste nummer. Meteen de zaal (tot en met de trap volstaand, goed dat er geen brandweercontrole was) achteroverslaand. De Carmina Burana, maar dan beter. Daarna een schitterend afwisselend concert. Rustig, bijna intiem. Dan weer bombastisch, druk. “Day One”, zonder woorden toch een heel verhaal vertellen. “Angry at the world”, een echte protestsong, maar niet een die bij het kampvuur zo even nagespeeld gaat worden. “On s’en fout”, waarin nog maar eens bewezen wordt dat Frans een erg geschikte taal is voor een rapper. “The mushroom cloud”, gemaakt om dagelijks op de radio gedraaid te worden.

In het midden een jam, die bijna geheel georchestreerd lijkt te zijn. Vele nummers met een opbouw van minuten, zonder dat het ook maar een seconde saai wordt. En dan die uitbarsting, met dat koor achter de band. Die muzikanten, waarvan je vermoedt dat ze zo ontzettend trots zijn dat ze onderdeel uit mogen maken van een stukje muziekgeschiedenis. Als je al die keuze maakt voor de tuba bij de plaatselijke muziekschool, dan verwacht je dat je elke maand ergens een optocht mag lopen, achteraan, met een paar uit de maat lopende dansmarietjes er voor, ook nog eens in de regen. En dan sta je tien jaar later gewoon op diverse grote festivals omdat een muzikaal genie je nodig heeft in zijn orkest. De violisten die zo veel plezier uitstralen, mee swingen als ze even niet spelen. De rappers die een veel minder prominente rol hebben gekregen toen het HipHopOrkest werd opgeheven, maar desalniettemin zich vol geven, in “Truth or Dare” helemaal op hun plaats.

En als afsluiter “While I was away”, ook weer zo’n klassieker. En dan ook nog een toegift. Hoofdrol voor Colin zelf, terwijl het improviseren lijkt, maar ook weer niet. Ik weet het echt niet. Wel weet ik dat ik onder de indruk was.

Verlegen nam Colin mijn complimenten in ontvangst na de tijd, terwijl hij een CD signeerde. Hij stak zijn hand uit, alsof hij mij wilde bedanken. De Nederlandse muziekwereld moet hem dankbaar zijn.

O ja, ook leuk op Crossing Border: James Fearnley, Dancing Dollekamp en Brandt Brauer Frick Ensemble.

Kyteman’s Hip Hop orchestra

Tags

concert, concertrecensie, HMH, Kyteman, muziek

Zoals al eerder hier te lezen viel was het mij gelukt om kaarten te scoren voor Kyteman’s laatste concert afgelopen zaterdag in de HMH. Ajax speelde thuis, had ik pas door toen we al bij de Arena stonden om te parkeren. Daarna was de meubelboulevard gesloten (wat jammer..) maar bleek ook dat even zitten om wat te eten niet eenvoudig was in de Amsterdamse Poort. Maar het ging uiteindelijk om het concert.

Op tijd in de hal, dus een mooie plek midden op de tribune, geen uren meer staan, ik ben ook geen 19 meer. Leuk voorprogramma van C-mon & Kypski en daarna voor het allerlaatst Kyteman en zijn Hip Hop Orchestra. Ik heb genoten van het enthousiasme op het podium, de emotie van de muzikanten, de vrolijke chaos die toch weer schitterende muziek opleverde, de tientallen (ik telde er bij ‘Blow the whistle’ 39 op het podium) vrienden die samen een prachtige show gaven.

De bijna verlegen Colin die overduidelijk de leiding had, helemaal opging in zijn muziek, de stereotype grote ego’s van de rappers, de violisten en blazers die nooit hadden gedacht ooit het podium van de HMH te halen, het achtergrondkoor, het was een feest dit te mogen zien.

Mijn foto’s zijn niet zo denderend, de afstand en het licht helpen niet. Een goedkope camera ook niet. Maar het gaat om het idee. De herinnering. Een indruk:

Sorry:

Het einde:

Ik heb een onvergetelijke avond gehad. Zelfs de file om half een ’s nachts ben ik bijna vergeten…

Twitter levert geld op

Tags

Kyteman, lifeblog, Seatwave, Twitter

Vorige week zat ik op maandag thuis te werken en keek tussendoor even op Twitter. Ik zag dat ’s avonds bij DWDD Kyteman te gast zou zijn. En ik bedacht me dat ik hem weliswaar gezien heb in Zwolle op bevrijdingspop, maar nog niet een heel concert. En daar is er nog maar één van, samen met zijn hiphoporchestra tenminste.

De kaarten waren natuurlijk al uitverkocht. 109 euri durfde men op diverse sites te vragen voor een kaartje van 29 euri. Totdat ik Seatwave ontdekte. Voor 33 euri per stuk waren er nog 2 kaartjes te verkrijgen. De administratiekosten en verzendkosten maakten het toch nog een stukje duurder, maar na een kort moment van twijfel, heb ik ze toch besteld. Twee dagen later had ik de kaartjes in huis.

Nadat Kyteman ’s avonds weer door miljoenen was gezien, schoten de prijzen voor de kaartjes de lucht in. Onder de 90 euri per stuk is er al geen kaart meer te krijgen, iemand durft zelfs 250 euri voor die dingen te vragen. Heb ik ze toch nog behoorlijk goedkoop weten te krijgen dus. Soms loont het dus om even tussendoor Twitter te bezoeken.

Lowlands opvallende drie

Tags

concert, concertrecensie, Faith no more, Kyteman, Lowlands 2009, muziek

Ik moet tot mijn schande toegeven dat ik nog nooit op Lowlands ben geweest. Meestal was het nog vakantie, maar soms viel het in het ene weekend per jaar dat we op 3 dagen 4 verjaardagen hebben. En dat terwijl het juist een festival voor mij zou zijn. Van alles door elkaar, vele verschillende bands, maar ook theater, politiek en literatuur.

Gelukkig is er via televisie en de website 3voor12 steeds meer te volgen voor de thuisblijver zoals ik. Buiten veel goede muziek vielen me drie dingen op.

1. Faith no more. Ooit een van mijn favoriete bands. Ik kan me de verjaardag nog herinneren dat ik twee LP’s kreeg van vrienden. Epic is nog altijd een van de beste bombastische nummers dat ik ken. Nu zag ik een parodie op wat ik nog kende. Een band van oude lullen op een sixties-festival die als houten klazen op het podium stonden en een zanger die zich uitslooft tot en met maar niet meer echt goed kan zingen. In het publiek op de eerste rijen was niemand onder de 35 te vinden. De eerste paar rijen stonden verbaasd te kijken naar Mike Patton. Daar achter stonden de hardcore fans te pogoën alsof ze weer in 1991 leefden en achterin de rest van het publiek zich afvragend hoe deze band vroeger ooit groot was geworden. En ondanks dat: Epic blijft een geweldig nummer!

2. De regisseur van het concert van Kyteman heeft een paar dozijn epileptische aanvallen veroorzaakt her en der in Nederland. De beste Nederlandse live-act van dit moment is niet te vangen door camera’s. De energie die op dat podium geproduceerd wordt slaat dood tegen het beeldscherm. Daar moet je gewoon bij zijn geweest. Het plezier dat de tientallen muzikanten uitstralen moet je van dichtbij zien. Deze regisseur had het niet helemaal begrepen. De goede man (vrouw?) dacht door om de anderhalve seconde te schakelen een beetje van het spektakel te kunnen vangen. Onmogelijk natuurlijk, erger nog, het werd daardoor irritant om te kijken. Gelukkig is de muziek zo goed, dat luisteren alleen genoeg is.

De uitdaging is natuurlijk om voor het eind van het jaar een goede DVD op te nemen. Ik begreep dat Kyteman van plan is nog een paar keer op te treden, ik geloof in december in de HMH voor het laatst. Wat we op televisie niet zagen was deze sessie. Gelukkig dus wel online. Ook zonder pet is Collin een geweldige muzikale held.

3. Een groot succes: Karaoke voor de massa. Lowlands zingt live.

http://www.nederlandzingtmee.nl staat er op een spandoek. Je geeft een man of dertig een wit shirt, zet ze op een podium, laat twee voormalige Lama’s het publiek bespelen. Duizenden bij het podium zingen mee. Kies populaire nummers, soms volks, soms goed. Zonder uitzondering nummers die het publiek kent. Ik verbaasde me dat het zo’n geweldige sfeer opleverde. Maar ook verbaasde ik mezelf. Ik zapte niet weg. Later van de harde schijf: ik spoelde niet door. Jacksons, Kinderen voor Kinderen, Nirvana, Kiss, Oasis, Abba, Rage against the Machine, Zangeres zonder naam, Anouk, veel meer bekende hits: ze komen allemaal voorbij.

Ook een uur meezingen? De teksten staan er zelfs bij: 3voor12.tv

Lowlands 2009, het moet erg mooi zijn geweest als je er bij bent geweest. En dan heb ik het nog niet eens over the Prodigy, Herman Brusselmans, Arctic Monkeys, Roosbeef, Nico Dijkshoorn, Moke en en en…

Wat een talent, Kyteman!

Tags

Kyteman, muziek

Als zovelen zag ik Kyteman voor het eerst bij DWDD, waar Jan Mulder hem daadwerkelijk wist te raken. Maar behalve het buitengewoon openhartige interview, ook al uitzonderlijk, zag ik een optreden van iemand die iets nieuws wist te doen. Een geweldige prestatie, want de muziekindustrie leeft toch vooral van herhaling en variatie op herhaling, via revival naar comeback.

Zo niet Kyteman. Colin Benders heeft in zijn eentje (vandaar ook de titel: The Hermit Sessions) een album gemaakt, waar hij meer dan drie jaar over heeft gedaan. Mijn eerste gedachte was Spinvis, die ook op een zolderkamertje een prachtig album in elkaar toverde. Toen zag ik Colin staan en leek hij, helaas moet ik zeggen, een beetje op Ali B. Gelukkig bleek al snel dat hij weinig lijkt op die nep-artiest die vooral erg goed is in het genereren van publiciteit. Hiphop gecombineerd met een orkest, werd als omschrijving gegeven. Ik dacht aan die avond dat ik al zappend bij MTV Guru’s Jazzmattaz tegenkwam. Dit had ik nog nooit meegemaakt. Jazz muziek met een rapper er doorheen blatend. Maar mooi! Een paar jaar later gezien in Paradiso, nog altijd een van de mooiste concerten dat ik daar bezocht.

En toen trad Kyteman op. Als een soort dirigent stond hij voor een groep bijeengeraapte muzikanten, uit diverse bandjes waarin hij ooit meespeelde, verzameld. Maar de dirigent lijkt tegelijkertijd op te gaan in de muziek en staat te dansen alsof hij alleen thuis is, ouders een avondje weg, gangstarrap op de televisie en kijken of je net zulke absurde bewegingen kunt maken. Met een groot verschil: bij de meeste rappers lijkt het te gaan om image, Kyteman gaat helemaal op in zijn muziek. Liefst twintig artiesten zijn er nodig om zijn muziek te spelen. De muziek die hij, de eenzame trompettist, helemaal alleen op een CD wist te krijgen.

De media gingen terecht ook uit hun dak. Giel ’s ochtends, DWDD ’s avonds, tussendoor alle kranten en positieve recensies bij iedereen die er toe doet. Vandaag ontdekte ik een concert van hem compleet online bij 3voor12. Wat me vooral opviel is de lol van de muzikanten op dat podium. Een rapper die in het frans net zo snel lijkt als MC Solaar, violisten die zo van de klassieke opleiding lijken te zijn geplukt, maar wel gewoon meezingen in het achtergrondkoor, omdat dat zo uitkomt.

Ooit zag ik Mano Negra optreden in Groningen. Ik heb nog een half uur op video van een concert in München van diezelfde tour. Ongeremd enthousiasme, iedereen is zo blij op dat podium te mogen staan, met deze muziek mee te mogen spelen. Tijdens dit concert bij De Smet in Amsterdam zie ik datzelfde enthousiasme terug bij de muzikanten van Kyteman. Zijn concerten zijn nu al uitverkocht, terwijl het album pas een week uit is.

Ik hoop dat Kyteman met de druk kan omgaan. Het is niet niks voor een jongen van 22. Maar iemand die Miles Davis, Mano Negra, GangStarr en Elvis Costello met elkaar weet te verbinden, die moet wel een megatalent zijn. Ik ga zijn CD in ieder geval bestellen.